Aydın denildiğinde akla gelen ilk ilçelerden biri Efeler… Adını, Ege’nin cesur ve mert insanlarından alan bu ilçe, yalnızca Aydın’ın merkezi değil, Türkiye’nin 25 ilinden büyük bir kent konumunda. Ancak büyüklük sadece nüfusla ölçülmez. Efeler’i asıl büyük yapan, tarihi, kültürel mirası ve taşıdığı ruhtur.

Bu topraklar, tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yaptı. Ancak belki de en büyük mirasını Kurtuluş Savaşı’nda yazdı. Yörük Ali Efe ve silah arkadaşlarının destansı mücadelesi, Efeler’in hafızasına kazındı. Gözpınar Şehitliği, elleri bağlanarak kurşuna dizilen 44 kahramanın anısını yaşatırken, Çayyüzü Köyü’nde kurulan şehitlik, Milli Mücadele’nin bu topraklardaki izlerini hâlâ koruyor. Efeler’in sokakları, geçmişin fedakârlıklarını bugüne taşıyor.

TARİHİN NOTAYA DÖKÜLEN İLK EZGİSİ

Efeler, yalnızca savaş tarihinin değil, sanat ve kültür tarihinin de önemli bir parçasıdır. İlçe sınırlarında yer alan Tralleis Antik Kenti, yalnızca görkemli kalıntılarıyla değil, aynı zamanda tarihin bilinen en eski müzik eserlerinden biri ile de ünlüdür.

Burada keşfedilen Seikilos Ağıdı, tarih boyunca notaya alınmış ilk ezgidir. "Yaşadığın sürece ışılda, üzülme, hayat kısa…" sözleriyle bugüne bile ışık tutan bu eser, Efeler’in kültürel mirasının derinliğini gösteriyor. Günümüzde Danimarka Kopenhag Milli Müzesi'nde sergilenen bu ağıt, Efeler’in tarih ve sanatla olan bağını kanıtlıyor.

MODERNLEŞME YOLUNDA GERİ KALMIŞ BİR İLÇE Mİ?

Efeler yalnızca geçmişiyle değil, bugünü ve geleceğiyle de önemli bir şehir. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’nin merkez kampüsünün burada bulunması, ilçeye dinamik ve genç bir nüfus kazandırıyor. Ancak şehirleşme anlamında hâlâ eksiklikler mevcut.

Bunun en çarpıcı örneği ise dün yaşanan bir yangınla ortaya çıktı. Salı Pazarı’nın kurulu olması nedeniyle ekipler olay yerine ulaşmakta zorlandı. Neyse ki, pazarcı esnafının hızlı müdahalesiyle biri çocuk üç kişi kurtarıldı. Ancak bu olay, Efeler’de hâlâ sokak aralarına pazar kurulmasının ne kadar büyük bir risk taşıdığını gözler önüne serdi.

27 bin nüfuslu Kuyucak’ta yıllardır modern kapalı pazar yeri hizmet verirken, 13 bin nüfuslu Buharkent bile kapalı pazar projesini hayata geçirme hazırlığındayken, 310 bini aşan nüfusuyla Türkiye’nin 25 ilinden büyük olan Efeler’de hâlâ eski düzenin devam etmesi düşündürücü değil mi?

Efeler Belediyesi, bu durumu daha ne kadar görmezden gelecek? Halkın can ve mal güvenliği hiçe sayılarak, modern pazar alanları oluşturmak yerine eski sistem mi sürdürülecek? Efeler gibi büyük ve gelişmiş bir ilçede, çağdaş şehircilik anlayışına uygun, düzenli ve güvenli bir pazar alanı artık bir gereklilik değil mi?

Efeler, tarihine yakışır bir şekilde modernleşmeyi hak eden bir şehir. Hem kültürel mirasıyla hem de şehir planlamasıyla çağdaş bir kimlik kazanmalı. Eğer bu adımlar atılmazsa, Efeler’in tarih kitaplarındaki ihtişamı, bugünün sorunları içinde kaybolup gitmeyecek mi?

Sevgiyle kalın…

Pazar esnafı can kurtardı