Yazılarımın doçentlik tezi veya akademik makale gibi değil, kelime israfı yapmadan, kolayca okunabilir ve anlaşılır kısa olmasına dikkat ediyorum.

Hafta sonu yayınlanmak üzere bu şekilde birkaç eğlenceli yazı hazırlamıştım. Fakat hafta sonu öyle bir olay oldu ki, hepsini bir kenara bırakıp öncelikle ve ivedilikle bunu yazmak istedim.

OHAL kapsamında çıkarılan 696 sayılı KHK, 24 Aralık 2017 tarih ve 30280 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. KHK’yı okuyan özellikle hukukçular 121. Madde karşısında dehşete düştüler. Şöyle ki;

121. madde ile 6755 sayılı kanunun 37. Maddesine 2. Fıkra olarak “Resmi bir sıfat taşıyıp taşımadıklarına veya resmi bir görevi yerine getirip getirmediklerine bakılmaksızın 15/7/2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe teşebbüsü ve terör eylemleri ile bunların devamı niteliğindeki eylemlerin bastırılması kapsamında hareket eden kişiler hakkında da birinci fıkra hükümleri uygulanır” hükmü eklenmiş..

6755 sayılı kanunun 37. Maddesinin 1. fıkrasında “15/7/2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe teşebbüsü ve terör eylemleri ile bunların devamı niteliğindeki eylemlerin bastırılması kapsamında karar alan, karar veya tedbirleri icra eden, her türlü adli ve idari önlemler kapsamında görev alan kişiler ile olağanüstü hal süresince yayımlanan kanun hükmünde kararnameler kapsamında karar alan ve görevleri yerine getiren kişilerin bu karar, görev ve fiilleri nedeniyle hukuki, idari, mali ve cezai sorumluluğu doğmaz.

676 sayılı KHK ile “Resmi bir sıfat taşımayan, resmi bir görevi olmayan, yani durumdan vazife çıkarıp herhangi bir olayı kendi kafasına göre 15 Temmuz hain kalkışması ile irtibatlandıran biri, duruma müdahale edebilecek, bu arada bir suç işlerse cezai, mali ve hukuki bir sorumluluğu olmayacak”.

Daha anlaşılır bir ifade ile o müdahale sırasında birine, bir yere zarar verirse ceza almayacak, aleyhine maddi ve manevi tazminat davası açılamayacak, açılsa bile bu davalar reddedilecek.

Herhangi bir gösterinin 15 Temmuz’un devamı niteliğinde olduğuna kim, nasıl karar verecek?

Diyelim ki birkaç genç bir araya gelip hükümeti protesto ediyor- ki bu demokratik bir haktır- bunun 15 Temmuz’un devamı olduğuna karar veren birkaç kişi, gençlere saldırıp linç ederse hiçbir ceza almayacaklar, verdikleri zararı tazmin etmeyecekler.

Demokratik hukuk devletlerinde vatandaşa böyle bir yetki verilemez.

Demokratik devletlerin en önemli görevi vatandaşı birbirine karşı korumaktır. Ceza kanunları bunun için vardır. Sadece ceza kanunları değil, borçlar kanunu, ticaret kanunu, medeni kanun ve diğer kanunlar dahi getirdikleri kurallar ile bu amacı taşır. Hal böyle iken bir KHK ile bu temel ilke ortadan kaldırılıp bir kesim vatandaşa, diğer kesimi cezalandırma hakkı verilemez.

Ceza kanunlarındaki meşru müdafaa hakkı dahi belirli kurallara bağlıdır. Örneğin kendisine silahsız olarak saldıran birine ateş eden biri meşru savunma hakkını kullandığından söz edemez. Oysa 696 sayılı KHK ile getirilen bu hüküm bütün temel hukuk kurallarını alt üst etmektedir.

696 sayılı KHK’nın 121. Maddesi ile bundan sonra hiçbir protesto eylemine izin verilmeyeceği açıkça ortaya çıkmış durumda.

Geçenlerde, “Beyaz Saray karşısına çadır kuran 55 yaşındaki adam, dünya barışına katkı ve nükleer silahlanmaya HAYIR protestosunu 36 yıldır sürdürüyor” şeklinde bir haber vardı. 

Bu protesto çadırı 1981 yılında kurulmuş. Philipos Melaku Bello, Türkçe dâhil pek çok dilde yazılmış pankart ile demokratik tepkisini gösteriyor ve o günden beri kimse dokunmamış.

Bizim ülkemizde böyle bir şey mümkün mü? Değilse, “Neden değil?” diye kendimize sormamız gerekmiyor mu?

Her ne kadar ülkemiz 15 Temmuz hain kalkışması ile çok tehlikeli bir süreçten geçti ve on yedi aydır olağanüstü hal günleri yaşıyorsak da KHK ile getirilen bu hükmün toplum için çok tehlikeli olduğunu ve en kısa sürede bu yanlıştan dönüleceğini umuyorum.