Soru: Fuat Bey,Şu an Yurt Avusturya’dayım ve biriyle evlendim. Kısa süre sonra temelli olarak yurtdışında yaşamaya başlayacağım. Buradan giderken sigortamı iptal ettirip, ödenmiş primlerimi almak istiyorum. Alabilir miyim ?

Cevap: Değerli Okurum,Yurtdışına giderken sigortanızı iptal ettirip ödediğiniz primleri geri alamazsınız. Emekli olmak için aranan yaş doldurulduğu halde emekli olacak kadar primi olamayanların talep etmeleri halinde ödedikleri primler iade edilmektedir. Bunun dışında sigortalının arzusuna göre prim iade usulü bulunmuyor.

ŞANSLISINIZ

Soru: Fuat Bey Ocak 1960 doğumluyum. Mart 1974’te SSK’lı oldum. 3450 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim?

Cevap: Değerli Okurum,8 Eylül 1999 itibarıyla 23 yıldan fazla süredir sigortalı olduğunuzdan, ‘mezarda emeklilik’ olarak adlandırılan yasaya tabi olmadan eski yasa şartlarıyla emekli olacağınızdan şanslısınız. Eski yasaya göre; yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 55 yaş şartına tabisiniz. 150 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğinizin 150 gününü borçlanıp hemen de emekli olabilirsiniz.

ŞİKAYET EDİN

Soru: Fuat Bey Mayıs 2003’te bir alışveriş merkezinde işe başladım. Temmuz 2009 sonunda ayrıldım. Ancak firma benim son 2.5 yılıma sigorta yaptı. 20 gün önce SGK’ya (Sosyal Güvenlik Kurumu) mail atarak şikayette bulundum. İşten çıktığım zaman bana tüm haklarımı aldığıma dair imza attırdılar. Fakat son maaşım dışında hiçbir şey almadım. İmza atmasaydım son maaşımı da vermeyeceklerdi. Sigorta yapılmayan süremi SGK tazmin eder mi?  

Cevap: Değerli Okurum,SGK sigorta yapılmayan günlerinizi tazmin etmez. Burada sorumluluk SGK’da değil işverende. Günlerinizi iş mahkemesine hizmet tespit davası açarak kazanabilirsiniz. Bunun için mahkemede şahit ve belgeyle çalışmanızı kanıtlamanız gerekiyor. Ayrıca ödenmeyen kıdem ve ihbar tazminatınız için de dava açabilirsiniz. Mahkemede kıdem ve ihbar tazminatını almadığınızı, zorla ibraname imzalatıldığını kanıtlayabilirseniz hakkınızı yargı yoluyla alabilirsiniz. Dava dışında haklarınızı almak için şikayet hakkınızı da kullanabilirsiniz. Bunun için İşkur’a, ALO 170’e ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na şikayette bulunabilirsiniz.

TAZMİNAT ALAMAZSINIZ                                                                                          

Soru: Fuat Bey Mayıs 1978 doğumluyum. Eylül 1997’de SSK’lı oldum. 2000’de askere gittim. 18 ay askerlik hizmetim var. 4486 gün primim var. İşi kendim bırakmak istesem sosyal haklarımı alabilir miyim? Ne yapmalıyım?

Cevap: Değerli Okurum,Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındakileri sağlayanlar kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabiliyor. Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 60 yaş şartına tabisiniz. Yaş dışındaki şartları sağladığınızdan kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz. Bunun için bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünden alacağınız ‘kıdem tazminatı alabilir yazısı’nı işverene ibraz edeeceksiniz. Kendi isteğiyle ayrılan ihbar tazminatı alamaz. Varsa ücret, fazla çalışma ücreti ve kullanmadığınız yıllık izin sürelerinin ücretini alabilirsiniz.

İZNİNİZ YOK .. HACİZ KONULAMAZ                                                                                  

Soru: Fuat Bey ben Emekliyim. İki bankaya kredi kartı borcum var. Banka icra işlemi başlatacağını bildirdi. Emekli aylığıma haciz koyarlar mı? Emekli aylığıyla geçiniyoruz. Ne yapmalıyım?

Cevap: Değerli Okurum,Emekli aylıklarına nafaka ve prim borcu dışındaki borçlar için haciz konamaz.İlgili İcra Hukuk Mahkemesi Hakimliğine itirazda bulunduğunuzda konan haciz kaldırılır.

MAAŞINIZ BENCE DOĞRU                                                                                                   

Soru: Fuat Bey 5 Şubat 2013 tarihinde emekli oldum. 7200 gün prim ödedim. Asgari ücret üzerinden emekli oldum. 830 TL maaş bağlandı. Son gelen zamlarla 860 TL oldu. Acaba aldığım maaş normal midir? Bunu öğrenmek istiyorum.                                                                               

Cevap: Değerli Okurum,Maalesef emekli aylıklarının geneli düşük. Bugün 640 TL emekli aylığı bağlanan sigortalılar var. Priminiz 7200 gün olduğundan 830 TL aylık bağlanmış. Yoksa size 650-700 TL arasında aylık bağlanırdı. Aylığınız bana göre normal. Ancak şüpheniz varsa, SGK’ya yazılı olarak başvurup, emekli aylığı hesabınızda yanlışlık olup olmadığını sorduğunuzda, gerekli kontrol yapılarak netice tarafınıza iletilir.

İyilikle ve Sosyal Güvenlikle Kalın