Soru: Fuat Bey,İşsiz koca çalışan eşi üstünden sağlık yardımı alabilir mi? Yoksa genel sağlık sigortasına prim ödeyerek mi sağlık yardımı alır?
 

Cevap: Değerli Okurum,Sosyal Güvenlik Mevzuatında Aile Reisliği yani Kadın-Erkek ayrımı diye bir kavram yoktur.İşsiz kalan koca, sigortalı eşi üstünden sağlık yardımı alabilir. Genel sağlık sigortasına prim ödemesi gerekmez.

NE EMLAK NEDE TAŞIT VERGİSİ

Soru: Fuat Bey ,1963 doğumluyum. Ne SSK ne de Bağ-Kur sigortam var. 1995’te kamyonetim vardı. Maliye’ye vergilerini (Motorlu Taşıt Vergisi) ödedim. Bu vergilerden dolayı, bir arkadaşım emekli olma şansımın olduğunu söyledi. Yeni çıkan Torba yasa ile böyle bir hakkın getirileceğini söyledi.

Cevap: Değerli Okurum ,Motorlu Taşıt Vergisi ödemelerinin emeklilikle bir ilgisi bulunmuyor. Taşıt vergileri kişileri emekli etmez. Ancak, kamyonetiniz nedeniyle nakliyecilikten dolayı 1995’ten bugüne kadar Gelir Vergisi mükellefiyetiniz varsa, 1 Ekim 2008 itibarıyla Bağ-Kur’a kaydınızı yaptırarak prim ödeyebilirsiniz. 15 yıl prim ödemeniz şartıyla, 63 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Henüz çıkmayan Torba yasa ile de böyle bir hakkın getirileceğini sanmıyorum.

55 YADA 60 YAŞINDA EMEKLİ OLMAK

Soru: Fuat Bey , 23 Mart 1967 doğumluyum. 1987’de 18 ay askerlik yaptım. 25 Şubat 1997’de SSK’lı oldum. 2850 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim?

Cevap: Değerli Okurum ,Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan, askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 18 ay geri gider ve 25 yıl sigorta, 5750 gün prim ve 55 yaş şartına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 2360 gün daha prim ödeyerek priminizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla 23 Mart 2020’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca, borçlanmadan sonra 210 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 23 Mart 2027’de yaş haddinden emekli olmanız da mümkün.

MUAYENE OLABİLİRMİYİM

Soru: Fuat Bey, İsteğe bağlı sigortalıyım. Ancak mali durumum iyi olmadığından 20 aydan beri prim ödeyemiyorum. Yani 20 aylık prim borcum var. Hastaneye gidip muayene olup, ilaç alabilir miyim? Ne yapmam lazım? 

Cevap: Değerli Okurum, İsteğe bağlı olarak geriye doğru en fazla 12 ayın primi ödenebiliyor. Daha eski aylar için prim ödenemiyor. Prim borcu olan isteğe bağlı sigortalılar sağlık yardımı alamıyor. Maalesef prim borcunuz olduğu sürece sağlık yardımı alamazsınız. Geriye doğru bir yıllık prim borcunuzu ödediğinizde sağlık yardımı almaya başlarsınız.

KIDEM TAZMİNATI

Soru: Fuat Bey ,Artık kıdem tazminatlarının fona yatırılacağını ve devlet güvencesi altında olacağını duydum. Ben raporum olmasına rağmen 4.5 yıl zorla çalıştırıldım. Şubat 2012’de imza attım. İşe dayanamayarak ayrıldım ve tazminatım öldü. Fabrikadan şahit bulursam tazminatımı alabilir miyim? Bu kıdem tazminatı fonu ile ölen tazminatlar ileride alınabilir mi?

Cevap: Değerli Okurum ,İşten ayrılırken sağlık raporunuza rağmen ağır işte çalıştırılmanız nedeniyle iş akdinizi feshettiğinizi belirtip, kıdem tazminatı talep etmeniz gerekiyordu. Şayet istifa dilekçesi vererek ayrılmamışsanız, noterden bir ihtar çekerek, iş akdinizi sağlık raporu gereği çalıştırılmamanız gereken işte çalıştırılmanızdan dolayı feshettiğinizi belirterek kıdem tazminatınızı talep edin. Ödemezlerse mahkemede durumunuzu belge ve şahitlerle ispatlamanız halinde, kıdem tazminatını mahkeme kararıyla alabilirsiniz. Şayet kıdem tazminatı fonu kurulmasına ilişkin yasa çıkarsa, Resmi Gazete’de yayımlanacağı tarihten sonra yürürlüğe gireceğinden eski olayları kapsamaz. Geçmişte alınamayan kıdem tazminatlarının alınmasını sağlamaz.

ÇIRAK SİGORTASI BAŞLANGIÇ OLAMAZ

Soru: Fuat Bey ,3 Nisan 1969 doğumluyum. 1 Ocak 1987 işe girişim. Ancak bu çıraklık sigortasıymış. Tek bir gün prim yatmamış. Biz prim yatmadığını bilmiyorduk. Bu haksızlık değil mi? Hizmet tespit davası açabilir miyim? Ayrıca 18 ay olan askerliğimi yatırdım. Emeklilik tarihim 3 Nisan 2022 olarak görünüyor. Borçlanma emekliliğimi ne kadar geri çeker?

Cevap: Değerli Okurum ,Çıraklık sigortasında kişileri emekli eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden emeklilik açısından başlangıç sayılmaz. Ancak bu dönemde alınan sigorta sicil numarası ve sicil kartı emekli olana kadar kullanılır. Hizmet tespit davası da açsanız bir netice elde edemezsiniz. Bu yasal bir durum. Ancak kanun değiştirilerek netice elde edebilirsiniz. Askerlik borçlanmasının sağladığı avantajı hesaplayabilmemiz için doğum ve sigorta başlangıç tarihlerinizi gün, ay, yıl olarak bildirmeniz gerekiyor.

İyilikle ve Sosyal Güvenlikle Kalınız.