Strateji sözcüğü: Yönetim biliminde strateji, “bir organizasyonun amacına ulaşmak için izleyeceği yollar” anlamında kullanılmaktadır. Strateji; Amaca yön vermek amacıyla, kurumları ve çevresini sürekli analiz ederek uyum sağlayacak amaçların belirlenmesi, faaliyetlerin planlanması ve gerekli araç ve kaynakların yeniden düzenlenmesi sürecidir.

Strateji, karar verme ve kararlar içindeki engellerin kaldırmasıyla ilgilidir. Aynı zamanda da strateji amaçlara bağlı bir unsurdur; bir stratejisi, kurumların genel amaçlarına hizmet eder ve kurumların güçlerinin bu amaçlar etrafında toplanmasını sağlar.

Stratejik Planlama Kurumların 4 Soruyu Cevaplandırmasına Yardımcı Olur:

1) “Neredeyiz?” kuruluşların faaliyetinin gerçekleştirdiği iç ve dış ortamın kapsamlı bir biçimde incelenmesini ve değerlendirmesini içeren durum analizi yapılarak cevaplandırılır.

2) “Nereye gitmek istiyoruz?’’ kuruluşların misyonunu, vizyonunu kuruluşların faaliyetlerine yön veren ilkeler; ulaşılması için çaba ve eylemlerin yönlendirileceği genel kavramsal sonuçlar olarak tanımlanabilecek amaçlar ve amaçların elde edilmesi için ulaşılması gereken ölçülebilir sonuçlar anlamına gelen hedefler ortaya konularak verilir.

3) “Gitmek istediğimiz yere nasıl ulaşabiliriz?” yani amaç ve hedeflere varmak için hangi yollara başvurmamız gerektiği tartışılır.

4) “Başarımızı nasıl takip eder ve değerlendiririz?” başta belirtilen misyon, vizyon ve bunların somut gösterimi olan amaç ve hedeflere ne ölçüde ulaşılıp ulaşılmadığı araştırılır.

Staretejik plan bu amaçlarla yapılır

Stratejik Planda Yer Alması Gereken Unsurlar:

1-Durum Analizi (Özet)

2-Katılımcılığın nasıl sağlanacağına ilişkin açıklama

3-Misyon, vizyon, temel değerler

4-En az bir amaç

5-Her amacın altına en az bir hedef

6-Hedef ölçülebilir şekilde ifade edilmemişse ölçüm kriterleri

7-Stratejileri

8-Tüm amaç ve hedefleri içeren belli bir süreyi kapsar.

Bu faaliyetlerdeki amaç şöyledir:

Depremin öğrenilmesi, önceden tedbirlerin alınması, zararı (Riski) azaltma çalışmalarının ön plana çıkarılmasıdır.

Konuyu biraz daha açıklarsak; ilde meydana gelebilecek depremlerin neden olabileceği fiziksel, ekonomik, sosyal, çevresel ve politik zarar ve kayıpları önlemek veya etkilerini azaltmak ve depreme dirençli, güvenli hazırlıklı ve sürdürülebilir yeni yaşam çevreleri oluşturmak. Bunu için öncelikle il Deprem Stratejik ve Eylem Planı Hazırlık çalışmalarına başlamak gerekmektedir.

Çalışmalar için İlgili kamu kuruluşları, üniversite ve meslek odalarının bu konuda uzman elemanlarıyla toplantılar yapmak gereklidir deprem planlamalarından beklenen amacı anlattım Bu konuda hedeflerde şöyle olmalıdır:

Depremi öğrenmek depreme karşı güvenli yerleşme ve yapılaşmanın yapılabilirliğini araştırmak. Depremlerin etkisiyle baş edebilmek hedefleri gerçekleştirecek kuruluşlar da üç gruba ayrılmalıdır

1-SORUMLU KURULUŞ: Eylemin gerçekleştirilmesi için gerekli alt yapıyı, işbirliğini ve koordinasyonu sağlayacak kuruluş.

2-İLGİLİ KURULUŞ: Sorumlu kuruluşun eylemini gerçekleştirmek içi sorumlu kuruluşun davet ettiği, çalışmayı işbirliği ve koordinasyon içersinde birlikte yürüttüğü kurum ve kuruluş.

3-KOORDİNATÖR KURULUŞ: Sorumlu kuruluşlar veya ilgili kuruluşlar arasında koordinasyon ve işbirliğini sağlayan kuruluş.

Depreme karsı alınacak tedbirlerde belli bir süreç ele alınmalı ve kısa orta ve uzun dönemler olarak faaliyetler somut hale getirilmelidir. Örneğin her dönem üç yıllık süreli olabilir. Beli bir tarih faaliyete başlama tarihi olarak saptanabilir.

Faaliyet planında çalışma gurupları belirlenmelidir. Öncelikle il merkezinde bir komisyon oluşturulmalıdır. Örneğin Aydın ilinde merkez komisyonu şöyle olmalıdır.

Valilik: Vali Yardımcısı

Büyükşehir Belediye Başkanlığı: Belediye Başkan Vekili

İl Afet ve Acil Durum Md: İl Müdürü

Çevre ve Şehircilik Md: İl Müdürü

Yatırım izleme ve koordinasyon Başkanlığı

Üniversite Rektör Yardımcısı

Meslek odaları Başkan veya temsilcileri

İl sağlık Müdürlüğü İl müdürü

İl Milli Eğitim Müdürlüğü İl Müdürü

Karayolları Temsilcisi

Komisyon kurulduktan sonra kurulan sorumlu, ilgili ve koordinatör kuruluşların çalışmaları için bir talimat hazırlanmalıdır.

1-Uygulama Sorumlu kuruluşlar tarafından yapılacaktır.

2-Sorumlu kuruluş uygulamada gerekli gördüğü başka hususları da uygulamaya sokabilecektir.

3-Sorumlu kuruluşlar üç aylık periyotlar halinde ilgili kuruluşları toplantıya davet edecekler ve çalışmaları yürüteceklerdir. Sorumlu kuruluş gerekli hallerde birden fazla toplantı çağrısı yapabilecektir.

4-Sorumlu kuruluşlar 6 aylık çalışma dönemlerini rapor olarak İl Afet ve Acil durum Müdürlüğüne göndereceklerdir.

5- İlgili kuruluşlar sorumlu kuruluşlar ile birlikte çalışmalara

katılacaklar,çalışmalara destek verecekler ve sorumlu kuruluşlarla işbirliği yapacakladır

6-Yerel yönetimlerden ilgili kuruluş olarak çalışmalara katılacak olan yerel yönetimleri sorumlu kuruluşlar belirleyecektir.

7-Koordinatör kuruluş sorumlu kuruluşla birlikte çalışılmaları koordine edecek ve çalışmaları yönlendirecektir.

8-Planın uygulanması ile ilgili genel takip ve değerlendirmeler İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünce yapılacaktır. İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü altı aylık dönemler halinde sorumlu kuruluşlardan gelen çalışmalar hakkında rapor düzenleyecek ve yayınlayacaktır

9-İl Afet ve acil Durum Müdürlüğü gerektiğinde bu plandaki hususların uygulanması konusunda Valilik makamına teklif ederek değişiklik isteyebilecektir

10-Konunu uygulanması ile ilgili talimat ve bildiri çıkarılmasını İl Valiliğinden isteyebilecektir

11-Sorumlu kuruluşlar yıllık planlarını ve tekliflerini yaparken bu plandaki hususları göz önünde tutacaklardır.

12-Bu Planın yürütülmesinden sorumlu, ilgili ve koordinatör kuruluşlar Aydın valiliğine karşı sorumlu olacaklardır.

Faaliyetlerde önce depremin ne olduğunun öğrenilmesi gerekir. Bunu için o bölgenin deprem alt yapısının güçlendirilmesi geliştirilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanması gerekir. Bilgileri toplumun öğrenmesi sağlanmalıdır. Bu konuda işbirliği ve koordinasyon sağlanmalıdır.

İl deprem bilgi alt yapısının güçlendirilmesi, geliştirilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanması, elde edilen bilgilerin toplumun kolaylıkla ulaşıp öğrenebileceği bir zemin hazırlanması, il bölgesinde deprem tehlikesinin belirlenmesi ve değerlenmesi ile ilgili çalışmaların başlatılması ve devam ettirilmesi, bu alandaki çalışmaların işbirliği ve koordinasyon içinde yapılması gerekir..

Strateji olarak deprem bilgisi konusunda ARGE çalışmaları takip edilmelidir. Bunun için il koordinasyon kurulu oluşturulmalıdır. Kurul bölgede yer kabuğunu incelemelidir. Bu konuda yapılan çalışmaları toplamalıdır. Bölgede yer kabuğu kırılma süreçleri incelenmelidir. Bu konuda inceleme yapılan kuruluşlarla görüşülmelidir.

Bu bölgede şimdiye kadar olan depremler incelenmelidir. Halen çalışan birimlerle ilişki devam ettirilmelidir. Bu konuda bir katalog hazırlanmalıdır.

Toplanan bilgiler için bir bilgi bankası oluşturulmalıdır. Toplanan bilgiler diğer paydaşlara da verilmelidir. Bu konuda topluma bilgi verilmelidir. Bu konuda bir sözcü birim kurulmalıdır.

İl merkez ve çevresinde deprem gözetleme noktaları oluşturulmalıdır. Varsa gözden geçirilmeli ve geliştirilmelidir. Ulusal alanda bu konuda faaliyet gösteren birimlerle ilişki kurulmalıdır. Gerekirse bu birimlerle ortak çalışmalar yapılmalıdır.

İl merkezi ve çevresinde olası bir depremde önceden tahmini olarak hasarlar tespit edilmelidir. Buna ön hasar tespiti diyebiliriz. Bu konuda çalışma yapan kuruluşlarla işbirliği yapılabilir.

İl merkezinde ve çevrede olan bir depremde oluşacak zararların azaltılması için kullanılacak veriler bir merkezde toplanmalıdır. Uydu görüntüleri ve coğrafi bilgiler bu merkezde toplanmalıdır.

Çalışmalar ve bilgiler tek merkezden verilmelidir. Böylece bilgi kirliliğinin de önüne geçilmiş olacaktır. Deprem olmadan önce belirli zamanlarda senaryolu tatbikatlar yapılmalıdır. Bu halkın depreme karşı duyarlı olmasını sağlar.

Merkezdeki kuruluşlarda ve belediye başkanlıklarında ciddi afet ve acil yardım planları hazırlatılmalıdır.

Belli bölgelerde deprem sonrası için yerleşim yerleri belirlenmelidir. Yerleşim yerlerini hazırlayacak birimler önceden eğitilmeli ve tatbikat yaptırılmalıdır.

Okullar hastaneler ceza evleri gibi insanların kalabalık olarak yaşadıkları binalar gözden geçirilmeli ve depremden önce depreme dayanıklı hale getirilmelidir. Bu binaların önceden envanteri çıkarılmalıdır. Risk durumları gruplandırılmalıdır. Bu konularda üniversitelerin mühendislik bölümleriyle işbirliği yapılmalıdır.

İl merkezinde deprem için bir laboratuvar kurulmalıdır.

Su, doğalgaz, ulaşım, iletişim ve elektrik hatlarının depreme karşı güvenlikleri kontrol edilmelidir, güçlendirilmelidir.

Depreme karşı dayanıklı yapılar yapılması için bu alanda çalışanlar eğitilmelidir.

İlde tarihi ve kültürel yapılar gözden geçirilmeli, tespit edilmeli ve güçlendirilmelidir. Bu yerlerdeki tarihi eserlerin korunması ve güvenli yere taşınması için önceden planlamalar yapılmalıdır.

Deprem ve afetler konusunda okullarda eğitim programları hazırlanmalıdır. Tatbikatlar yaptırılmalıdır.

İlde bir deprem müzesi kurulmalıdır. Depremden önce, deprem sırasında ve depremden sonra çalışacak gönüllü kuruluşlar önceden tespit edilmelidir. Bunlarla işbirliği yapılmalıdır.

İlde meydana gelebilecek deprem ve afet zamanında en hızlı şekilde müdahale işleri önceden planlanmalıdır. Acil çağrı ve haberleşmenin hemen normale döndürülmesi önceden planlanmalıdır. Kullanılabilecek sağlık ve sosyal tesisler önceden belirlenmelidir. Mobil hizmet edebilecek birimler önceden belirlenmelidir.

Depremden sonra hemen hasar tespit çalışmalarına başlanmalıdır. Bu konudaki bilgiler açıklanmalıdır.

Depremde kurtarılan insanlar ve çocuklar için psikolojik destek birimleri önceden belirlenmelidir.

Ölenlerin kayıt işlemleri doğru yapılmalıdır. Başka illere gönderilen yaralıların kayıtlarının ve nereye götürüldüklerinin kayıtları düzgün tutulmalı ve belli zamanlarda toplum bilgilendirilmelidir. Bu konuda halkla ilişkiler büroları kurulmalıdır.

Dışarıdan gelen yardım birimleri için bir toplanma bölgeleri belirlenmeli ve buradan kurtarma bölgelerine dağıtılmalıdır.

Dışarıdan gelen yardım malzemeleri belli depolara alınmalı ve o bölgede yaşamayanların hırsızlık yapmalarının önüne geçilmelidir.

Tarım alanında kurtarılan hayvanların toplanma bölgeleri önceden belirlenmelidir. Beslenmelerini sürdürülebilir olarak planlamalıdır.

Depremden korkmamalı ama hazırlıklı olmalıyız.