Değerli okurlarım, yazılarımın bir çoğunda Türkiye’de emekli olabilmek için yılımızın da yaşımızın da günümüzün de dolmasının şart olduğunu yazmıştım.Bu yazımda da çok sık sorulduğu için SSK şartlarından yaş haddiyle emekli olma koşullarını ayrıntılı olarak yazmak istedim.
8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 5060 arasında değişen yaşı doldurduğunda yaştan emekli olabilir.
8 Eylül 19991 Mayıs 2008 arası sigortalı olanlar 25 yıl sigorta, 4500 gün prim ve kadın ise 58, erkek ise 60 yaş şartını birlikte sağladıkları tarihte emekli olabiliyor.
1 Mayıs 2008’den sonra sigortalı olanlar ise primini 1 Ocak 2036’ya kadar 5400 güne tamamlaması şartıyla, 63 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabiliyor. 5400 gün koşulu da bir kademeye tabi ve 4600 günden başlayan kademe her yıl için 100 gün artışla 5400 günde sabitleniyor. Bu yolla SSK ve Bağ-Kur sigortalıları aynı prim gününe tabi tutuluyor.
Bağ-Kur şartlarından emeklilikte yaş haddiyle emekli olma koşulları şu şekilde sıralanır:
8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar 15 tam yıl sigorta yani 5400 gün prim ve 5068 arasında değişen yaşı doldurduğunda yaş haddinden emekli olabilir.
8 Eylül 1999 - 1 Mayıs 2008 arası sigortalı olanlar 15 tam yıl sigorta/5400 gün prim ve kadın ise 60, erkek ise 62 arası değişen yaşı doldurduğunda yaştan emekli olabilir.
1 Mayıs 2008’den sonra sigortalı olanlar primini 1 Ocak 2036’ya kadar 5400 güne tamamlaması şartıyla, kadın ise 61, erkek ise 63 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
YETİM MAAŞI ALABİLMEK
SORU: Fuat Bey, 2009 yılında kaybettiğim babamdan dolayı SSK’dan yetim aylığı alıyorum. Geçtiğimiz ay Emekli Sandığı’ndan emekli annemi de kaybettim. Bekârım ve çalışmıyorum. Annemden de aylık alabilir miyim?
CEVAP: Değerli Okurum , 1 Ekim 2008’den itibaren yürürlüğe konan uygulamaya göre; hem annesinden hem babasından aylık almaya hak kazanan çocuğa, yüksek olan aylığın tamamı, düşük olan aylığın yarısı bağlanmaktadır. Anne ve babanızdan bağlanacak yetim aylığından yüksek olanın tamamını, düşük olanının yarısını alabilirsiniz.
EMEKLİ OLABİLİRMİYİM
SORU: Fuat Bey,19.02.1971 doğumluyum. 24.03.1990 tarihinde ilk iş hayatım başladı ve 01.05.1990 itibariyle sigortalı oldum. Prim gün sayısı dolup emeklilik yaşı bekleyen mağdurlardanım. Hak etmiş olduğum emekliliğe yakın tarihlerde kavuşma şansım var mı?
CEVAP: Değerli Okurum, Emekli olabilmek için 20 yıl sigortalılık, 5375 prim günü ve 46 yaşı tamamlamayı bekliyorsunuz. Sigortalılık süresi ve prim gününü tamamladığınız için 46 yaşınızı dolduracağınız 19 Şubat 2017 tarihinde emekli olabileceksiniz. Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili bir düzenleme yapılırsa yaş şartını karşılayıp emekli olabilirsiniz.
Sizin durumunuzda olan çok sayıda vatandaşımız bu umut içerisinde. 1999 yılında 4447 sayılı yasa ile getirilen yaş hadleri bir anda emeklilik hesaplarına dâhil edildi. Haksız bir uygulama olan yaş düzenlemesinin kaldırılması, prim ve sigortalılık süresi dolanların emekli edilmesi gerekir.
DUL YETİM AYLIĞINDA YIL ŞARTI VAR
SORU: Fuat Bey,Eşim sigortalı olarak kısa bir süre sanayi sektöründe çalıştı. Maalesef kendisini yakın bir zamanda trafik kazasında kaybettik. SGK ya gittiğimizde eşimin 685 gününün olduğunu öğrendim.Dul aylığı alamayacağım söyleniyor. Doğru mu?
CEVAP: Değerli Okurum ,Eşinizden size dul aylığı bağlanabilmesi için eşinizin en az 5 yıllık sigortası ve 900 gün hizmetinin bulunması gerekiyor. Eğer sadece 685 gün prim birikmiş ve başka herhangi bir sigortalılığı bulunmuyorsa dul aylığı almanız maalesef mümkün değil.
Sosyal güvenlik için bir anlamda reform tarihi olan 1 Ekim 2008 tarihinden önce hayatını kaybeden sigortalıların (SSK) kalan eksik günlerini askerlik, yurtdışı borçlanma gibi yöntemlerle tamamlamaları söz konusuydu. Ne var ki 1 Ekim 2008 sonrasında borçlanarak eksik kalan günleri tamamlama şansı yok.Ama İş Mahkemesine dava açmanızı öneririm.
İyilikle ve Sosyal Güvenlikle Kalın.