Cumhuriyetin ilk yıllarında eğitim seferberliği de başlatılır.
Eğitimde şehir, kasaba ve köy okulları ile yatı mektepleri, imkânı, ulaşımı ve şartları uygun olmayanlara kucak açılır. Yıllar sonrasında Lise dönemimi devlet parasız yatılı okul sınavlarını kazanarak tamamlamıştım. Bizler okullarda eğitildik, çöp toplayarak, çöp atılmaması gerekliliğini, tırnak ve mendil kontrolü ile temizliğin değerini bildik.
Günümüzde, her iktidar değişikliğinde, sil baştan yeni arayışlara girilen, değişikliğe uğrayan bir eğitim sistemimiz var. Oysaki çocuklarımızı ehil, liyakatli ve idealist eğitimcilere bırakılması en büyük ilke olmalıdır.
Cumhuriyetin ilk yıllarında, Maarif Vekili Mustafa Necati Uğural (1894-1929) yaptığı çalışmalarla ses getirir. Ankara’da ismi bir caddeye verilir, Balıkesir ilinde Necati Bey Eğitim Enstitüsünde adı yaşatılmaktadır. Mustafa Necati, İzmir İdadisini bitirir, sonrasında aynı okulda edebiyat öğretmenliği de yapmış, Yunan işgalinde Kuvayı Milliye saflarındadır. Milli Eğitimde adeta devrim yapmıştır. Genç yaşta, Cahit Sıtkı’nın deyimiyle yolun yarısında, 35’inde vefatının ardından Atatürk’ünde ağladığından söz edilir. İzmir İdadisi, oğlumun da okuduğu İzmir Atatürk Lisesidir.
Ankara’da Maarif Vekili Mustafa Necati Beyin odasının kapısını Muallim Mektebini yeni bitirmiş, İstanbullu Ali Öğretmen tıklatır. Mustafa Necati Bey, genç öğretmen adayına, Aydın ili, Bozdoğan kazası, Yenipazar Nahiyesi Yatı Mektebine tayin edildiğini söyler, görevinde başarılar diler, temennilerde bulunur. Ali Öğretmen yolluk parasını ve maaşını aldıktan sonra kendisine dünya klasikleri ile birlikte epeyce kitaplar verilerek uğurlanır.
İzmir’den Denizli Treni ile Sultanhisar’ a gelen Ali Öğretmeni talimat verilmiş olsa gerek ki, istasyonda Nahiye Müdürü ve Jandarma komutanı karşıladıktan sonra birlikte Büyük Menderes Nehrinden salla geçerek kasabaya ulaşılır.
Günümüzde Yenipazar Merkez Okulunun bulunduğu yerin güneyinde, yıllar önce “Yenipazar Yatı Mektebi” binası bulunmaktadır.
İki katlı bu mektebin çok güzel görünümüne karşın her nedense yıkılması da şaşırtıcıdır. Gerekçe ise; önüne yapılacak betonarme okul binası olması yanında, yatı mektebin ahşap, dökülen, saçılan bir yapısı olmasından söz edilir. Yukarıdaki okulun resmine bakınca bir kayıp değer olduğu anlaşılır. Tarihi Müze, Kent Müzesi gibi önemli bir işlev görecek tarihi bir yapı ve eğitim kurulu oluşu, sonlanması ise, iç yakıcı bir olaydır.
Ali öğretmen burada bir odada kalır, okulda bir eğitim seferberliği yaşanır.
Bir gün eli çantalı, kılığı kıyafeti yerinde bir adam çıkagelir ve çocuğunu Aydın’dan Yenipazar Yatı Mektebinde okuması için kayıt talebinde bulunur. Ali Hoca talimatname ve yasalara göre bunun mümkün olmadığını aktarır. O zamanlarda da bu hastalık varmış, “Sen benim kim olduğumu biliyor musun? Vekil yakınım olur” terennümlerini yapmaktan geri durmayan bir kişidir.
Ali öğretmen kararlı davranır.
Bir gün Ankara’dan sarı bir zarf gelir, içinde Aydınlı velinin dilekçesi ve ekinde Maarif vekili Mustafa Necati Beyin, Ali öğretmen için yasa ve talimatnamelere uygun çalışmalarınız için teşekkür ederim diyen satırlar…
Bugün ise, öğretmen böyle bir desteği arkasında bulabilir mi? Okulda kütüphanemiz, gazete, kitap okuyan öğretmenlerimiz vardı. Peki, eğitimci bu nesilden bir sorumluluk duymuyor mu? Cumhurbaşkanlarımızı sayamayan, TBMM açılışını, Cumhuriyet’in ilanından bihaber olan bir kesimin farkında mıyız?
Yıllar sonra Ali Öğretmen, bir vesile ile Kuyucak ilçesinde, Yenipazarlı Kuyucak Lisesi Müdürü Abdullah Kırkık hocamızı ziyaret eder, sohbet ederler, Abdullah öğretmenimiz anlatılanları dile getirmiştir. Ali Hocamız ve diğer görev yapan öğretmenlerimizden yaşayanlara sağlık ve sıhhatler, vefat edenlere Allah’tan rahmet dileriz.
Abdullah Kırkık hocamıza da sevgi ve saygılar sunarız…