Değerli okurlar biliyorsunuz 1925 yılından başlayarak günümüze kadar birçok şeker fabrikası kurulmuş ve bu fabrikalar sayesinde Ülkemiz şeker konusunda hiç sıkıntı yaşamamış.
Ama şeker fabrikaların özelleşmesi sonucunda hem üretici hem de tüketici zor durumda kaldığı görüldü. Üretici işini kaybetti. Tüketici son günlerde şeker bulamaz oldu.
Şeker fabrikalarının kurulmasına ilişkin kanunun kabul edilmesinin (5 Nisan 1925) üzerinden 97 yıl geçti. 97 sene önce “ekonomik kalkınmanın” dayanak noktalarından biri olarak planlanan şeker fabrikalarına ilişkin bugünkü durum ise vahim. Geçen sene hükümetin aldığı karar doğrultusunda 14 şeker fabrikası özelleştirme kapsamına alındı ve 9’u devredildi, “En az 5 sene üretim yapacak” sözü havada kaldı ve yüzlerce işçi işsiz kaldı, şeker pancarı üreticilerinin büyük bir kısmı da üretimden koparıldı.
5 Nisan 1925’te kabul edilen kanunla birlikte önce Uşak ve Alpullu, sonra da Eskişehir ve Turhal Şeker fabrikaları kuruldu. 6 Temmuz 1935 tarihinde ise Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ’nin kurulmasıyla şeker fabrikalarının sayısı arttı.
Ancak geçen senenin başında Hükümet, yüzlerce işçinin ve binlerce üreticinin geçimini sağladığı şeker fabrikalarını, zarar ettiği gerekçesiyle, sendikaların ve işçilerin tepkisine rağmen özelleştirme kapsamına aldı ve hemen ardından Türkşeker’e bağlı 14 fabrikanın satışı için ihalenin başladığı Resmi Gazete ’de ilan edildi.
İLK ŞEKER FABRİKASININ HİKÂYESİ
- Gazi Paşayı görmek istiyorum! Dedi.
Adam demiryolcuydu. Direksiyon binasını gösterdi;
- Şu binaya gelir, herkesle konuşurdu ama şimdi Cumhurbaşkanı oldu. Gelir mi, konuşur mu, konuştururlar mı bilmem?
Zorlukla Özel Kalem Müdürü Hayati Bey'in yanına girdi.
Neden geldiğini kısaca anlattı.
Gazi bugün gelecekti. Hayati Bey bu yaman köylüyü Gazi ile konuşturmaya karar verdi. Bir de kahve ikram etti.
Gazi öğleden sonra geldi. Bekleyen çoktu.
Hayati Bey hepsini atlatıp yaşlı köylüyü içeri soktu. Gazi köylüyü ayakta karşıladı. Oturttu.
- Buyur Nuri Efendi!
- Teşekkür ederim Gazi Paşam.
Ben Uşak'ın Kalfa Köyü'ndenim.
Babamdan helva ile haşhaş yağı imalathanesi kaldı.
Askerliğimi İstanbul'da yaptım.
Gözümü, kulağımı açtım. İstanbul'da çok şey öğrendim.
Avrupa'dan mektup zarfı içinde pancar tohumu getirttim.
Bu tohumları köyümdeki toprağıma ektim.
Pancar elde ettim.
Pancarları rendeleyip kaynattım.
Pekmez yaptım.
Şeker elde ettim.
Onunla köpük helvası imal ettim.
Pancardan şeker yapabileceğimize inandım.
Mehmet Hacim Bey'in önderliğinde elli bir kişi birleştik, "Terakki-yi Ziraat Anonim Şirketi’ni kurduk.
600 bin lira sermayemiz var.
Paşam, bize el ver, şeker fabrikamızı kuralım!
Köylü ister pancar yetiştirir, ister fabrikada çalışır.
Karnı doyar, yüzü güler.
Biz de, belki, biraz para ve sevap kazanırız.
Uşak şenlenir.
El verir misin?
Cumhurbaşkanı yerinden fırladı, Nuri Efendi'yi sevgiyle, saygıyla kucakladı;
- Hepiniz var olun! Türkiye’yi bu azim, bu istek, bu şevk kurtaracak!
Ben seni şimdi bir yaverle Başbakan'a göndereceğim.
O da seni, belki, bir - iki bakan ile konuşturur.
Hepsine bana anlattıklarını iyice anlat.
Bir sorun olursa aldırma, bana gel.
Kapım her zaman sana açık olacaktır.
Nuri Efendi'yi yanaklarından öptü.
Heybeli köylü, Türkiye'nin ilk şeker fabrikası kurucularından, ünlü Nuri ŞEKER olacaktı.
Bu şeker fabrikalarının alayını sattık,
Şimdi GDO'lu mısır şurubuna talim
Nuri Şeker mezarında rahat mıdır acaba?
Uşak’ta yaşayan birisi olarak bu şeker fabrikasının bahçesinde yemek yedim.
Bu hikâyeye ilave olarak Nuri Şeker bu fabrikayı devlete özelleştirme yapılmaz şartı ile bağışlamış eğer satılmak istenirse mirasçılarına iade edilecek bundan dolayı Uşak şeker fabrikası özelleştirilememiş ve hala şeker pancarından şeker üretiliyor.
Nur içinde yat Nuri Bey.