Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonu tarafından verilen kararla 34 harften oluşacak yeni Ortak Türk Alfabesi kabul edildiği bilgisi kamuoyuyla paylaşılır paylaşılmaz konuya dair birbirine zıt açıklamalarla karşılaştık değerli okurlarım…
Türk milleti ile ilgili ne zaman heyecan verici açıklamalar yapılsa hemen akabinde moral bozucu yorum ve açıklamalara o kadar alıştık ki bu sefer de Türk Dünyası Ortak Alfabe konusunda alınan kararla ilgili müstehzi, tiye alan, küçümseyen açıklamalar olmasaydı şaşırırdık doğrusu…
Güneşin önünde ne kadar bulutlar olursa olsun nasıl ki güneşi yok etmeye gücü yetmezse, Türkçe güneşinin doğumunu da hiçbir güç engelleyemeyecektir. Hele ki içinde yaşamaya başladığımız dijital çağda…
Bu gerçekten hareketle Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonunun aldığı kararı önemsiyor ve bir gün gerçekleşeceğine olan inancımı gönül rahatlığı ile dile getirebiliyorum…
Bu konudaki hareket noktam ve temel dayanağım da ATATÜRK’ün “Gençliğe Hitabe”si ile “10. Yıl Nutku”dur…
Merkezi, Kazakistan'ın başkenti Astana'da bulunan Türk Akademisinden yapılan açıklamada, Türk Akademisi ve Türk Dil Kurumu işbirliğinde 9-11 Eylül 2024 tarihlerinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü'de Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonunun 3. toplantısının yapıldığı ve toplantı sonucunda da 34 harften oluşacak yeni Ortak Türk Alfabesinin kabul edildiği duyuruldu…
İlk olarak 1991'de 34 harfli Ortak Türk Alfabesi bir öneri olarak sunulmuştu. Aradan geçen zamanda öncelikle Türk Cumhuriyetlerinin Latin Alfabesine geçişleri beklendi...
Türk Akademisi ve Türk Dil Kurumu olarak bu süreçteki değerli katkılarından dolayı Türk devletlerinin hükümetlerine ve komisyon üyelerine teşekkür edilirken şu hatırlatma da yapıldı:
"İlgili tüm kurumlar, önerilen Ortak Türk Alfabesi'nin uygulanmasını etkin şekilde desteklemeye davet edilmektedir." ifadesine yer verildi...
Elbette, bu konudaki alınan ve kamuoyuyla paylaşılan kararların ilgili devletlerce uygulamaya geçirilmesi gerekmektedir.
1991’de tavsiye edilen ve 2024’te hayata geçirilmesi kararı alınan 34 harfli Ortak Türk Alfabesinin bugünlere gelişini hazırlayan ne gibi çalışmalar vardı sorusu sorulduğunda ilk aklımıza gelen çalışmalardan birisi Ahmet Bican ERCİLASUN’un Kültür Bakanlığı Yayınları arasında Ankara, 1977’de yayınladığı “Bugünkü Türk Alfabeleri” adlı eseri gelir…
1973-1977 arasında AÜ DTCF’de Türk Dili Kürsüsü öğrencisi olarak bizler çok şanslıydık Türk Dünyasındaki farklı alfabeler ve farklı metinlerle tanıştığımız için.
Yine Ahmet Bican ERCİLASUN’un da içinde yer aldığı ekip tarafından [1991-1992]’de “Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (ortak), Kültür Bakanlığı Yayınları, 1.Ankara” adıyla yayınlanan eser Türk Dili coğrafyasına açılan önemli bir pencere idi.
DTCF’de elbette Türk Dili sahasının söz sahibi hocaları olan Prof. Dr. Hasan EREN, Prof. Dr. Saadet ÇAĞATAY, Prof. Dr. Zeynep KORKMAZ, Prof. Dr. Hamza ZÜLFİKAR, Prof. Dr. Tuncer GÜLENSOY, Prof. Dr. Ahmet TEMİR, Prof. Dr. Doğan AKSAN vb hocalardan aldığımız derslerin her birisi onlardan ders alan öğrencilerini farklı kılıyordu…
Günümüzde google’den bir tarama yaptığımızda Alfabe konusunu işleyen şu akademisyenler ve eserleriyle karşılaşıyoruz:
** İnci Enginün, “Orhon Yazıtları'ndan Bugünkü Türk Dünyasın”
** Prof. Dr. Okan Yeşilot vd. (Ed.) Türk Dünyasında Ortak Alfabe:Uygulamalar, Arayışlar, Teklifler. İstanbul:Ötüken Yay. 2020”
** Mehmet Saray, “Türk Dünyasında Neler Oldu?”
** Ertuğrul Yaman, “Türk Dünyası Ortak Edebiyatı”
** Bilgehan Atsız Gökdağ, “Türklerin Dünyası Dil Kimlik Siyaseti”
** Ahmet Buran, “Çağdaş Türk Lehçeleri”
** Erhan Yoska, “Türk Dünyası Ortak Kültür Değerleri”
Milletlerin hayatında değişik evreler olduğu gerçeği Türk Milleti için de geçerlidir.
Dünyanın ilk yazılı belgelerinden olan Orhun Yazıtları ile yazılı varlığının ışıklarını dünyaya bir güneş gibi salıveren güzel Türkçemizle ilgili bize güven veren en anlamlı sözleri de ATATÜRK söylemiştir. İşte bu sözlerden bir demet:
Türk milletinin dili Türkçedir. Türk dili dünyada en güzel, en zengin ve en kolay olabilecek bir dildir. Onun için her Türk, dilini çok sever ve onu yüceltmek için çalışır... Türk dili Türk milleti için kutsal bir hazinedir. Çünkü Türk milleti geçirdiği sayısız felaketler içinde ahlakının, geleneklerinin, hatıralarının, çıkarlarının, kısaca bugün kendi milliyetini yapan her şeyin dili sayesinde korunduğunu görüyor. Türk dili Türk milletinin, kalbidir, zihnidir. (1929)
Milli duygu ile dil arasındaki bağ çok kuvvetlidir. Dilin milli ve zengin olması, milli duygusunun gelişmesinde başlıca etkendir. Türk dili, dillerin en zenginlerindendir, yeter ki bu dil bilinçle işlensin. Ülkesini yüksek bağımsızlığını korumasını bilen Türk milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır. (1930)
Milliyetin çok belirgin niteliklerinden biri de dildir. Türk milletindenim diyen insan, her şeyden evvel mutlaka Türkçe konuşmalıdır. Türkçe konuşmayan bir insan Türk kültürüne, topluluğuna bağlılığını iddia ederse buna inanmak doğru olmaz. (1931)
Milli bilincin ayakta kalabilmesi ve uyanık bulunması için dil ve tarih uğrunda çalışmaya mecburuz. Türk milletinin milli dili ve milli benliği bütün hayatında egemen ve esas kalacaktır. (1933)
TÜRKÇE GÜNEŞİ DOĞUYOR DİLLERİN UFKUNDA!..
GÜL/AYDIN… SEVGİLERİMLE…