Soru: Fuat Bey,21 Nisan 1979 doğumluyum. 1995’te stajyerken okul tarafından sigorta başlangıcı yapıldı. 4436 gün primim var. Ne zaman emekli olurum?
Cevap: Değerli Okurum, Stajda kişileri emekli eden sigorta kollarına prim ödenmediği için emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Sigorta başlangıç tarihi kişi adına ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları) prim ödenen gündür. Emekli olma şartlarını da sigorta başlangıç tarihi belirliyor. Başlangıç tarihinizi bildirmeniz halinde emekli olacağınız tarihi hesaplayabiliriz.
ÜÇ ŞART
Soru: Fuat Bey,20 Haziran 1971 doğumluyum. 5 Kasım 1990’da SSK’lı oldum. Fakat Ocak 1993’e kadar bir gün bile prim yatmamış. Ne zaman emekli olabilirim?
Cevap: Değerli Okurum, 25 yıl sigorta, 5525 gün prim ve 52 yaş şartına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 20 Haziran 2023’te emekli olabilirsiniz. 24 Kasım 1989-23 Mayıs 1991 arası sigortalı olanların emekli olma şartları aynı olduğundan, Ocak 1991’e kadar çalışma süresi bildirilmemesi emekli olma şartlarınızı değiştirmiyor. Primleriniz 5 Kasım 1990’da başlasa da aynı şartlarda emekli olacaktınız
3600 GÜNLE EMEKLİ OLURSUNUZ
Soru: Fuat Bey,3 Mart 1980 doğumlu kadınım. İlk SSK giriş tarihim 3 Mart 1998’dir. Şu ana kadar da toplam 3000 gün prim ödemem var. Bu duruma göre 3600 günle emekli olabilir miyim? Eğer olabiliyorsam hangi yaşa tabiyim?
Cevap: Değerli Okurum, Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 600 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 3 Mart 2038’de emekli olabilirsiniz.
İLK İŞE GİRİŞ ÖNEMLİ
Soru: Fuat Bey,Babam 1951 yılında doğmasına rağmen kimliğe 1961 olarak yazılmış. Sigortalı işe giriş tarihi 1986 fakat prim gün sayısı 1555 (askerlik borçlanması hariç). Acaba babamın 3600 günü doldurarak emekli olma şansı var mı? Varsa ne zaman olur?
Cevap: Değerli Okurum, Babanızın 3600 günle emekli olma hakkı var. Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. Primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 2021’de 60 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir. Emeklilik işlemlerinde doğum tarihi olarak, ilk defa sigortalı olunduğu tarihte nüfusta kayıtlı olan tarih dikkate alınır. Babanız 1986’da sigortalı olduğunda, nüfustaki doğum tarihi muhtemelen 1961 olduğundan, emeklilik işlemlerinde bu tarih dikkate alınacaktır.
KANMAYIN
Soru: 1 Haziran 1967 doğumluyum. Babam doğumumdan iki yıl sonra kimliğimi çıkarmaya gitmiş. Doğum tarihimi 1 Haziran 1969 olarak yazmış. 2 Ocak 1987’de sağlık kurulu raporu ve doğum şahitlerinin tanıklığıyla yaşımı 1 Haziran 1967 olarak düzelttirdim. 19 Ekim 1981’de SSK’lı oldum. 9005 gün primim var. 1 Haziran 2013’te emekli olmam gerekiyordu. Fakat yaş düzeltmesi işe girişten sonra olduğu için, 2 yıl beklememi söylediler. Deliller sundum, kabul etmediler. Ayrıca askerliğe 1987’de başladım. Ne yapmam gerekiyor? SGK’dakiler “Danıştay kararı var kesinlikle olmaz” diyorlar. Avukata sordum, davayı kazanma olasılığımın yüksek olduğunu söyledi. Ne yapabilirim?
Cevap: Değerli Okurum, SGK’da (Sosyal Güvenlik Kurumu) verilen bilgi maalesef doğru. Emeklilik işlemlerinde doğum tarihi olarak ilk defa sigortalı olunduğu tarihte nüfusta kayıtlı tarih dikkate alınır. Sigortalı olunduğu tarihten sonraki yaş düzeltmeleri emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaz. Bu, yasa hükmü. Yasa değişmeden yaş düzeltmelerinin emeklilik işlemlerinde dikkate alınması mümkün değil. Elinizdeki belgelerin hiçbir önemi yok. Çünkü kurum doğum tarihinizin 1 Haziran 1967 olmadığını iddia etmiyor. ‘Yasa gereği emeklilik işlemlerinde doğum tarihi olarak ilk defa sigortalı olduğunuz tarihte de nüfusta kayıtlı olan, 1 Haziran 1969’u dikkate almak zorundayım’ diyor. Davayı kazanabileceğinizi belirten hukukçu arkadaşa, benzer durumda kazandığı dava olup olmadığını sorun. Ona göre dava açıp açmamaya karar verin. Bize göre davayla da yaş düzeltmenizi kabul ettiremezsiniz.
14 GÜN İZİN DOĞRU
Soru: Fuat Bey,23 yıldır bir şirkette çalışıyorum. 2 yıl önce tazminatımı alarak çıktı-girdi yapıldı. İşverenin aynı olduğu diğer bir şirkette çalışmaya devam ediyorum. Bu arada 26 gün olan izin hakkım 14 gün olarak tarafıma tebliğ edildi. İzin kullanma ile ilgili bu uygulama hakkında bilgi verir misiniz?
Cevap: Değerli Okurum, Çalıştığınız şirketin tüzel kişiliği varsa, yani anonim, limited veya sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketse, şirketlerin ortakları aynı da olsa, işveren şirket tüzel kişiliği olduğundan İş Kanunu yönünden faklı bir işyeridir. Dolayısıyla izin yönünden yeni şirkette kıdeminiz sıfırdan başlar. Maalesef yeni şirkette 5 yılınızı (5’inci yıl dahil) dolduracağınız tarihe kadar her yıl için 14 gün yıllık izin kullanacaksınız. İşyerinin verdiği 14 gün izin doğru.
İyilikle ve Sosyal Güvenlikle Kalın