Hilmi Tükel, Cumhuriyetin ilanından sonra Aydın’da yetişmiş yerel basının en önemli üstatlarındandır. 25 Temmuz 1323 (7 Ağustos 1907) de Aydın’da doğmuştur. Anlattığına göre 6 kardeş olan anneannesi ve ablaları mollaymış. En büyük ablasının kocası ve kayınpederi müderris imişler. 6 yaşında okula başlayan Tükel, sırasıyla Teshiliye Mektebi ile, birinci ve ikinci Kenz’ül İrfan (İrfan hazinesi demektir.) (Cumhuriyetten sonra adı Yedi Eylül İlköğretim Okulu oldu) mekteplerinden mezun olmuştur. Yunanlıların 15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir’i işgali üzerine alelacele yapılan sınavlar sonrası mezun olmuştur. Aydın’ın 27 Mayıs 1919 tarihinde Yunan işgali üzerine okul kapatılmış, burası Yunan işgal kumandanlığı tarafından “Salib-i Ahmer” (Hırıstiyan Kızılayı) binası olarak kullanılmıştır.
Yunan işgali üzerine Hilmi Tükel, ailece Aydın’dan ayrılarak dedesinin yaşadığı Söke’ye gitti. Babasının yapıcı ve marangoz ustası olması nedeniyle Yunan işgali süresince Söke’de babasının yanında marangoz olarak çalıştı. Aydın’ın kurtuluşundan sonra Aydın’a geri dönerek burada uzunca süre baba mesleğine devam etti. Tükel’in anlattığına göre kurtuluştan sonra Aydın’da kendisinden başka marangozluk işini yapan kimse kalmamıştı.
Mesleki yaşamı boyunca çeşitli isimlerde birçok dergi-gazete çıkartan, birçok yerel gazetenin ve derginin basılmasına imkân sağlayan Hilmi bey, 1938 yılında kendi matbaasını ve gazetesini (Ses Gazetesi) kurarak yazarlığa ve muharrirliğe devam etti. 2.ci Dünya savaşı yıllarında çıkan pek çok dergi ve gazete onun matbaasında basıldı. 1945 ten itibaren Aydın’da özel gazetelerin sayısı hızlı bir artış gösterdi. Özellikle Hilmi Tükel bu dönemde çıkardığı gazete ve dergiler ile Aydın’ın basın yaşamına önemli katkılar sağlamış, ayrıca kendi adına kurduğu matbaasıyla başka gazete ve dergilerin çıkmasına da ortam hazırladı. Bu tarihten itibaren matbaacılığın yanında kitapçılık, gazete bayiliği ve kırtasiyecilikle de uğraştı.
Mütevazı kişiliği ile çevresinde sevilen, saygın bir gazeteci idi. Yerel gazetelerde çalışan birçok basın yayın elemanının yetişmesinde emeği vardır.
Hilmi Tükel, Aydın’ın Şeyh-ül Muharriri idi. Nezih Demirkent’in “Medya medya” kitabındaki ideal gazeteci kimliği adlı makale sanki onun için yazılmıştır. Hilmi Tükel’in meslek hayatı ilkeli, tarafsız, doğru haber üzerine kurulmuştur. Randevusuz ziyaret yapmaz, ziyaretini kısa tutardı.” Gazeteci kendini tanıtmaz; tanınır.” “Gazeteci karşısındakini konuşturan, kendi dinleyen insandır.”derdi.
Milli Mücadelede Aydın’ın işgalini görmüş yaşamış, birçok tarihi ve sosyal olaya tanıklık etmiş bir basın mensubuydu. Ses gazetesi 1971 yılında 2 yılını doldurduğunda Tükel Basın Şeref Kartı sahibi olmuştur. Ege bölgesinde Basın Şeref Kartı sahibi ilk ve tek gazeteciydi. Bunu yakın dostları ve meslektaşlarından başkası bilmezdi. Şöhretle işi olmayan, günümüzde nesli tükenmiş basın mensuplarındandı. 65 yıllık gazetecilik hayatında Atatürk, İnönü, Menderes, Demirel, Ecevit dönemlerinin siyasi olaylarını bir gazeteci olarak yakından izlemiş, yazmış, yorumlamış, mesleğinde Türkiye ölçüsünde bir” Duayen” idi.
Aydın’ı ziyarete gelen siyasi liderler, bakan, milletvekili gibi önemli kişiler, önce Ses Gazetesini ve Hilmi Tükel’i ziyaret etmeyi gelenek halline getirmişlerdi. Meslek hayatındaki saygın gazeteci kimliği bugün yitirmekte olduğumuz değerler manzumesindendir.
Aydın tarihi araştırmalarında uzman gazeteci olarak çalıştı. “Atatürk Aydın’da” kitabını hazırlayan kurulun üyesiydi. Türkiye’de çıkan gazete ve mecmuaların ilk sayılarını biriktirip iyi bir koleksiyon yapmış olan Hilmi Tükel, bunları 1908 yılından 1960 yılına kadar düzenledikten sonra kitaplaştırarak yayınlamıştır. “Türkiye’de ilk sayı gazete dergiler” adıyla bilinen eser basın tarihi ile ilgili temel başvuru kaynaklarından biridir. Hilmi Tükel 1974 yılında Ses gazetesini kızı ve damadına bırakarak, yaşamını okuyarak, yazarak devam ettirdi. 14.6.1995 tarihinde ise sessiz sedasız aramızdan ayrıldı.
Hilmi Tükel üstadımız Türkiye’de yalnızca yerel basın açısından değil, Ulusal basın tarihimiz açısından da önemli bir isimdir. Tükel, gazete ve dergi yayıncılığının yanında yazar olarak da Türk basın tarihinde unutulmaz yerini almıştır.
O yalnızca gazete ve dergi çıkarmakla kalmamış, genç şair ve yazarların kendini ispat edebileceği bir platform yaratmıştır. Aydın ve çevresinde yetişmiş pek çok şair ve yazar onun çıkardığı gazete ve dergilerde denemeler yaparak kendilerini tanıtmış ve geliştirmişlerdir.
Gazeteciler Vakfı ve bu vakıf aracılığıyla Aydın’da bir Aydın Basın Müzesi kurmak onun hayaliydi. Müzede kendi yazdığı kitapların yanı sıra Ses gazetesi koleksiyonunu Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü ile Türkiye Gazeteciler Derneği, Anadolu Basın Birliği tarafından kendisine verilen altın rozet, plaket ve şiltlerin ailesinden alınarak basın müzesinde koruma altına alınmasını, gelecek kuşaklara örnek teşkil etmesini arzulardı. Birçok hükümet başkanları ile yaptığı röportajların müzede korunmasını isterdi.
Aydın Gazeteciler Cemiyeti’nin, üstadımızın bu vasiyetini yerine getirerek “Hilmi Tükel Aydın Basın Müzesi”ni kurması önde gelen görevi olmalıdır.
Hilmi Tükel vefalı bir dosttu. Her Cuma ileri yaşına rağmen tevazu gösterir sevdiği kişileri ziyaret eder, gönül alırdı. Hilmi Tükel aramızdan ayrılalı 24 sene oldu. Yerel basındaki yokluğu her zaman hissedildi.
Ses gazetesi ölümünden sonra damadı tarafından bir müddet yayınını sürdürdü. O da vefat edince iki kez el değiştirdi.
Aydınımızda yerel basının nice Hilmi Tükel’ler yetiştirmesi, onun ışığının sönmemesi dileğimizdir. Üstad Hilmi Tükel’in aziz hatırasını saygı ile anar, Allah’tan rahmet dilerim.
Ruhu şad olsun!