Bir önceki yazımızda et ve süt üreticilerinin sorunları ve çözüm önerilerini ikinci bir yazımızla dile getireceğimizi ifade etmiştik. Üreticiler ve sektörün ilgili paydaşlar ile yapılan çalışma ve gözlemlerde önemli olduğunu düşündüğümüz sorun ve önerilerimizin bir özetini maddeler halinde sunuyoruz:
- Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tarım bilgi sistemi programının yeniden revize edilmesi uygulanıldığının yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. Basit bir misal verecek olursak mevzuata göre 2 aylıktan küçük buzağılara şap aşısı uygulanmaz. Tarım Bilgi Sistemini kullanan bakanlığa bağlı yetkili şap aşısı için rapel yani tekrar uygulamasını şart koşar. Dolayısıyla 8 aylık bir hayvanda doğal olarak tek şap aşısı uygulanmış olduğundan, mevzuatta 2 uygulama zorunluluğu istediğinden bu hayvan sevk raporu alamaz. Hayvan satın almış bir üretici genelleme yaparsak tek aşılama yapılmış bir hayvan alacağından hayvanı, sahipliğini üzerine alamaz. Bu nedenle güzelim hayvanlar sahiplik belgesi alınmadığından kesime gider.
- Tarım Bilgi Sistemi ile bu sistemi bulanan bakanlığa bağlı ilgili müdürlükler arasında aşılama programlarında görülen uygulama uyuşmazlığı mutlaka incelenmelidir. Bir hayvan için çiçek aşışı yapılma zorunluluğu doğaldır. Ancak bu aşının temini ve uygulamasından zorunlu bakanlık yetkilileri bir sebepten bu aşı programını uygulayamaması ciddi sorunlara neden olacaktır. Aşısız bir hayvanı alıp satmanız mümkün olmayacak, sevk yapamayacak, yeni sahipleri olsa bile sahiplik belgesi alamayacaktır. Bu gerekçeyle hayvancılık işletmelerime mali kaynak sağlamak için bir an önce kaçak kesime göndermek isteyeceğiniz hayvanlarınız olacağı gibi yeni girişimcilerin bu işten vaz geçmesine neden olacaktır.
- Buzağı ölümleri üzerine teorikte çalışmalar yapılsa da, reelde böyle bir çalışmanın olmadığı görülecektir. Buzağıları aşılamadan ziyade anneyi aşılayalım derken aşılama için gerek şart en az 8 aylık bir annenin gerçekten 8 aylık gebe olduğunu tespit edecek bu hizmeti verecek bir çalışma ve hazırlık gereklidir.
- Buzağı desteklemesi üreticiye verilmektedir. Ancak buzağı ölümlerinin ciddi rakamlarda olduğu düşünülürse bu desteği üretici alamamaktadır. Bir ineğin her yıl doğum yapamayacağı da göz önünde bulundurulursa buzağı desteklerinin anneye verilmesi üreticiye yapılacak desteği anlamlı kılacaktır.
- Bölgemizde dağlarda salıverilerek yapılan ve yoz hayvan denilen besleme çok değerli yerli ırklar önemlidir. Yoz hayvan sıfatındaki bu hayvancılık şekline hiçbir destek ve kolaylık sağlanmamaktadır.
- Ziraat Bankası tarafından verilen hayvancılık destek kredileri anlatıldığı gibi cazip değildir. Gelir vergisi dahil alınmakta dolayısıyla pratikte hayal kırıklığına neden olmaktadır.
- Hayvancılık işletmeleri için hibe desteklerden Aydın ili için faydalanabilirliğinin çok düşük olduğu ve bunun nedenlerinin mutlaka araştırılması gerekmektedir.
- Süt fiyatları üreticiden alımlarda düşük kalmaktadır. Belirlenen fiyat 1,70 TL. olsa da üreticiden 1,30 TL civarında alım yapılmaktadır. Üreticiyi mağdur eden tekelin kırılması lazım. Bu konu takip edilmesi ve gereğinin yapılması gereken önemli bir konudur.
- Yem fiyatlarını yüksek olduğu gerçeğine karşı ham maddelerin misal buğdayın kilogram fiyatının 90 kuruş olduğu düşünülürse, bir kilogram yemin kilogram fiyatının en az 1,40 civarı olduğu ve bunun için de ucuz karışımlarının da olduğu düşünüldüğünde yem kilogram fiyatındaki artışın ham madde maliyeti değil keyfi olduğu sonucu çıkacaktır. Yemdeki tekel de kırılmalıdır.
- Yöremizde kesimhanelerde kesim standartlarında bir belirsizlik olduğu görülmüş, fazla kırıntı ve atık çıkarıldığı, adil olunmadığı şikâyetleri üzerine kesim kriter standartlarının takip edilmesi ve denetlenmesi gerektiği üreticiye güven verecek ve kaçak kesimleri de azaltacaktır.
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli üreticilerin umudu olmuştur. Tarımın üretimin Ege’nin ve Türkiye’nin çilesini ve sesini mutlaka duyacaktır. Sayın Bakan’dan söz ederken ülkemize çok değerli hizmetleri olmuş muhterem büyüğümüz, devlet adamı Ekrem Pakdemirli’yi de rahmetle, hayırla anıyoruz. Bakalım Pakdemirli hocanın kendisi gibi pilot oğlu Sayın Bekir Pakdemirli neler yapacak. Ülkemiz tarım ve hayvancılığını şaha kaldıracak mı? Sabırla bekleyip göreceğiz.
Kalın sağlıcakla.