21 Mart! Ne bereketli bir gün.
Ne çok anlam yüklemiş insanoğlu 21 Mart’a:
Dünya Şiir Günü demişiz... Ergenekon/ Sultan Nevruz demişiz… Dünya Ormancılık Günü demişiz… Down Sendromlular Farkındalık Günü demişiz… Ekinoks’u: Gece gündüz eşitliğini de bilim ortaya koyuvermiş zaten.
Ve… UNESCO da boş durmamış; 2023’ü “Âşık Veysel Yılı” ilân edivermiş…
21 Mart 2023 Salı günü, Cem Vakfı, Ege Bölgesi Âşık Veysel Derneği ve Şiir Kalbimizde Grubu iş birliği ile Âşık Veysel anılırken aklımdan neler geldi geçti neler!..
Âşık Veysel’in Hak’ka yürüdüğü 21 Mart 1973 tarihinde şahsen Ankara’da DTCF Türk Dili ve Edebiyatı 1. Sınıf öğrencisi idim. Yurt kantininde akşam vaktinde, tek eğlencemiz olan siyah beyaz tek kanallı TRT Televizyonunu seyrederken haberler Âşık Veysel’in Hak’ka yürüdüğü haberini vermişti. O andaki hissettiğim karmaşık duygular geldi geçti zihnimden.
5 yaşında bir gözünü çiçek hastalığı sebebiyle 7 yaşında da diğer gözünü bir kaza ile kaybeden Âşık Veysel’in çile dolu yaşadığı yıllar gözümün önüne bu sefer 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli yaşanan ve 11 ilimizi etkileyen depremi yaşayan vatandaşlarımızın çilesi geldi geçti gözlerimin önünden…
21 Mart Dünya Şiir Günü ya!.. Âşık Veysel’i bulan, âdetâ keşfeden bir şâir Sivas Maarif Müdürü/Millî Eğitim Müdürü Ahmet Kutsi TECER geldi geçti gözlerimin önünden. Ya TECER Sivas Âşıklar Bayramı’nı düzenlemeseydi; henüz kimsenin tanımadığı Veysel’i âşıklar Bayramı’nda âşıklarla buluşturmasaydı; devamında Veysel’in elinden tutmasaydı, ona şiiri öğretmeseydi, devleti anlatmasaydı, Ankara’yla buluşturmasaydı, devletçe sahiplenilmesini sağlamasaydı Âşık Veysel olur muydu?
Demek ki, şâir (Ahmet Kutsi Tecer) ve şiir (Âşık Veysel’in yapabildiği tek şey) kişinin (Aşık Veysel’in) hayatını değiştirebiliyormuş: Ona ışık olabiliyormuş. Günümüzde de pek çok ses ve saz sanatçısı görme engelli insanımızın geçimini müzikten sağladığı gerçeğini dikkâte aldığımızda 21 Mart ve Dünya Şiir Günü daha bir anlam kazanıyor…
Ve Nevruz: Nev; yeni… ruz; gün dolayısıyla Nev-ruz: Yeni gün demek, yeni bir başlangıç demek. 21 Mart gece ile gündüzün denk olduğu bir ekinoks günü. Bugünden itibaren güneşi daha çok göreceğiz gündüzler uzayacak: Niçin mi? Biz insanlar daha az uyuyup daha çok çalışalım, daha çok üretelim ve dah çok güzel işler yapalım diye…
Nevruz: Kuzey Yarıkürenin ve Yengeç Dönencesinin çevresinde yer alan coğrafyada yaşayan ve tarihleri boyunca doğayla birlikte yaşamış olan; tarım toplumlarının ve hayvan sürüleriyle doğal ortamı yaşayan toplumların oluşturdukları bir bayram. Binlerce yıl içerisinde kendi doğallıklarıyla oluşturdukları ritüellerin zamanla gelenekleşmesiyle oluşan törenlerin adıdır Nevruz:
Türk topluluklarında Ergenekon’dan çıkış günü olarak kabulünden dolayı Ergenekon Bayramı olarak adlandırılan güne Farslar da kendi dilleriyle Nevruz demişlerdir. Altay Dağlarından Tuna boylarına kadar yayılan doğanın bayramı farklı bölgelerde farklı isimlerle de anılmıştır doğal olarak.
Günümüzde Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan ile Gagavuz Yerinde törenlerle kutlanan Nevruz Bayramı ülkemizde Iğdır, Kars, Ardahan yörelerinde canlı olarak yaşamaktadır.
19 Mart 2023 Pazar günü Ege Bölgesi İzmir Yörük Türkmen Dernekleri Federasyonu’nun Manisa Saruhan Yörük Türkmen Dernekleri ile birlikte Ramazan DUMANLI başkanlığında yaşattıkları Nevruz Kutlamaları Altaylar’dan kayıvermiş ve güzel İzmir’imize bir yıldız gibi gelip Bornova-Manisa Yolu üzerindeki cennet vadiye konuvermişti sanki.
21 Mart 2023 Salı günü bu sefer de Sancar Maruflu Yerleşkesinde Karşıyaka Belediye Başkan Vekili, Cem Vakfı Başkanı ve Belediye Meclis üyesi Hayati DOĞAN’ın, Ege Bölgesi Âşık Veysel Derneği Başkanı Adalet ÖZKAN ile Şiir Kalbimizde Grubu Başkanı Metin SOYDEVELİ’nin birlikte hazırladıkları Âşık Veysel’i ve Nevruz’u Anma Programı ile bir kere daha güzelliklerimiz gündeme taşınıyor ve insanımızla buluşturuluyordu.
TRT İzmir Radyosu emekli Koro Şefi Nuri ESENTÜRK yönetiminde seslendirilen Âşık Veysel türküleri bir yandan Âşık Veysel’in hayata bakışını ve duyuşlarını dile getiriken diğer yandan da başlangıç da benim seslendirdiğim Âşık Veysel’in Kara Toprak şiiri ile koronun seslndirdiği türküsü salona âdetâ toprağın, çimenin ve yağmurlarla yıkanmış dağların kokusunu getiriyordu…
Metin Soydeveli ile Yasemin Yazgan’ın birlikte sundukları, Aygün EROĞLU’nun günün belgeseli mahiyetindeki fotoğraf ve videolarıyla gün kayıt altına alınırken deprem süreciyle dolu yüreklere bir nebze de olsa yaşama sevinci veriyor ve hayata bağlıyordu.
Bu duygularla Ergenekon/Nevruz Bayramınızı kutlarken sözü biz yine Âşık Veysel’imize bırakalım ve onunla tamamlayalım derim:
GÜL/AYDIN… SEVGİLERİMLE…
ÇİĞDEM DER Kİ
Çiğdem der ki ben elayım
Yiğit başına belayım
Hepisinden ben alayım
Benden ala çiçek var mı
***
Al baharlı mavi dağlar
Yarim gurbet elde ağlar
***
Lale der ki behey Tanrı
Neden benim boynum eğri
Yardan ayrı düştüm gayrı
Benden ala çiçek var mı
***
Al baharlı mavi dağlar
Yarim gurbet elde ağlar
***
Nevruz der ki ben nazlıyım
Sarp kayalarda gizliyim
Mavi donlu gökyüzlüyüm
Benden ala çiçek var mı
***
Al baharlı mavi dağlar
Yarim gurbet elde ağlar
***
Sümbül der ki boynum uzun
Yapraklarım düzüm düzüm
Beni ak gerdana dizin
Benden ala çiçek var mı
***
Al baharlı mavi dağlar
Yarim gurbet elde ağlar