Milli marşlar bir milletin karakterini gösterir. Bizim milli marşımız da İstiklâl Marşımızdır. İstiklâl Marşımız XX. yüzyılda bağımsızlığına sahip olan son Türk Devletinin batılı emperyalist devletler tarafından yok edilmek istenmesi nedeniyle ortaya çıkan mücadeleden doğmuştur. Bu nedenle adı da istiklâl marşıdır.
724 şiir arasında Mehmet Akif Ersoy'un bu şiiri 1 Mart 1921’de TBMM’de üç kez okunmuş ve 12 Mart 1921 tarihinde de Türk milli marşı olarak kabul edilmiştir.
İstiklal Marşı Yunanlıların İzmir ve Bursa'dan sonra Kütahya ve Eskişehir'i ele geçirmeleri ve Ankara'ya yaklaşmaları üzerine Meclis’in Kayseri, Sivas veya Malatya'ya taşınmasının düşünüldüğü bir sırada yazılmıştır.
İstiklâl Marşımız Kurtuluş Savaşı’nda yapılan milli mücadelenin sonucunda elde edilen zaferin dile gelmiş halidir. Tek vücut hailinde inanmışlığın ve imanın göstergesidir.
İstiklâl marşımız on kıtadan oluşur. Özünde ortaya konan başlıca fikir ve anlamlar şunlardır.
1-İstiklal fikrine bağlılık
2-Hakka tapma
3-Hürriyet ve iman
Bayrak da bağımsızlığımızın sembolüdür. O her evin ocağında alev alev parlayan bir ateş gibidir. Mehmet Akif Ersoy yazdığı bu şiiriyle milletimizin zafer kazanabilmesi için insanlarımıza bir ümit ve cesaret vermektedir. Türk milleti mutlaka zafere ulaşacaktır. Zira bu savaşımız ölüm kalım savaşıdır. Bu sayede Türk milleti her evin ocağında alev alev yanıp parlayan bayrağıyla tarih sahnesinde var olacaktır.
Şair “yırtarız dağları” derken de Türk milletinin tarihte dağlar arasına hapsedildiği zaman bile dağı eriterek kendini özgürleştirmesini bilen bir millet olduğunu anlatmaktadır. Bu millet bağımsızlığına ve özgürlüğüne düşkündür. Sadece hakka tapar. Maddi yönden güçlü olan medeni ülkeler ne kadar güçlü olurlarsa olsunlar Türk milletinin bu bağımsızlığa düşkün olması ve imanı karşısında hiç bir şey yapamazlar.
Yine Mehmet Akif Ersoy şiirinde bu topraklar için çok kan döküldüğünü, çok şehit verildiğini, bu kurtuluş savaşında da çok kan döküleceğini ve şehitler verileceğini belirtmektedir. Çünkü bu vatan kesinlikle düşmanlara teslim edilmeyecektir.
İstiklâl kavramı vatan kavramı ile yakından ilgilidir. Her millet için üzerinde yaşadığı toprak onun için çok önemlidir. Vatan, tarih, kültür, din ve milletin kaynaştığı yerdir. Bunlar birbirlerinden ayrılamaz. Bu nedenle yurdun her noktasında söylenen İstiklal Marşımız milli birliğimizin sembolüdür. İstiklalimizin varlık nedenidir.
Vatan sadece topraktan ibaret değildir o ayni zamanda tarihtir, ülküdür, inançtır ve milletimizin üzerinde yaşadığı kutsal bir varlıktır. İnançlı ve imanlı göğse sahip insanlarımız olduğu sürece de vatanımız daima bağımsız kalacak, bayrağımız dalgalanacak ve ezanlarımız susmayacaktır. Kahramanlık Türk milletinin en büyük hasletlerinden biridir. Milletimizin temel felsefesi budur. Bu nedenle silah ve maddiyat inanç ve iman karşısında daima yenilmeye mahkûmdur. İşte İstiklâl Marşımız bu özellikleri ve yol göstericiliği ile kıymetli ve eşsiz bir marştır.
Mustafa Kemal Atatürk ve Mehmet Akif Ersoy başta olmak üzere bu vatan uğruna canını veren tüm şehitlerimizi rahmetle anarken, Mehmet Akif Ersoy'un dediği gibi; “Allah bu millete bir daha İstiklal Marşı yazdırmasın.”