Türk Milletinin Anadolu’ya son gelişi olan 1071’le başlayan Anadolu Selçuklu Devleti, Beylikler Dönemi ve Osmanlı Devleti sürecinde hayata dair yeni bir medeniyet inşasında insanlığa armağan ettiği en önemli kurumsal yapılardan ve değerlerden birisidir Ahilik…
Ahilik, özünde atın iki kulağının denk oluşuna misal; 32 meslek dalından birisinde meslek sahibi olmak ve tasavvufî bir ruh eğitimi vardır.
İşte bu özel değerimiz 1980 sonrasında önce on bir, sonra yirmi altı derken 1987’den itibaren seksen bir ilimizde de törenlerle kutlanmaya başlandı ülkemizde… Niçin?
Dünyada uygulanan acımasız kapitalizm, liberalizm ve neoliberalizm anlayışlarının özünde insanı ve emeğini sömürme vardır. Oysa Ahilik kültüründe ise merkezde insana hizmetle hürmet vardır. Hak’kın rızasını kazanabilmek için halkın rızasını kazanma anlayışı vardır. İşini yaparken Allah’a hesap vereceği düşüncesiyle vicdanını kendisine jandarma/zabıta yapma anlayışı vardır.
Ahilik kutlamaları her yıl yapılınca, bir süre sonra bürokratlar için şed/peştemal kuşanma gibi sembolik ritüellerin tekrarlandığı kutlamalardan öteye gidemezken Kırşehir’den Farklı bir güzellik selâmladı ahilik adına bu yıl 23-29 Eylül tarihleri arasında 37.'si kutlanan Ahilik Haftasını… Neydi bu güzellik derseniz takdim edeyim siz değerli okurlarıma:
Kırşehir’de şiir denilince ilk akla gelen isim olan sayın İbrahim DÜĞER’in öncülüğünde; gayretleriyle ve derlemeleriyle ülke genelinden seçilmiş 40 şâirin şiirlerinden oluşan * “Kalemlerden Dökülen AHİNAME” adlı antolojiyle âdetâ ŞİİRLERLE YAPILAN BİR AHİ ANITI dikivermiş Ahi Evran Külliyesinin yer aldığı meydandaki Ahi Evran Heykeli’nin yanına KIRŞEHİR…
Sözün burasında müsaadenizle İbrahim Düğer’in daha önce de öncülüğünü yaparak Türk Edebiyatı ve Şiirine kazandırdığı eserleri takdim etmek istiyorum:
** “2021 Ahi Evran-ı Veli, Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre Yılı” kutlamaları çerçevesinde ülke genelinde 40 şairden her bir şahsiyet için olmak üzere 3x40=120 şiirli, “ Kırk Şâirin Dilinden ÜÇ ALPEREN Ahi Evran-ı Veli, Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre” Kırşehir Belediyesi yayını antoloji.
***“2021 Yunus Emre Yılı” dolayısıyla ülke genelinden 68 şâirden 68 şiirin yer aldığı “ŞAİRLERİN DİLİNDENYUNUS EMRE(68 Şair- 68 Şiir)” TC Aksaray Valiliği yayını.
**** 2023 Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. Yılında, “Cumhuriyet’in 100. Yılı Anısına 40 Şairin Kaleminden ATAÜRK ve CUMHURİYET ŞİİRLERİ” Kırşehirliler Vakfı Başkan Yardımcısı Mustafa DÜĞER’in sponsorluğunda Ortotek A.Ş. Yayını.
Şimdi de siz değerli okurlarıma AHİNAME’de ahilik kültürü konusunda görüşlerini paylaşan kurum temsilcilerini takdim etmek istiyorum:
Hüdayar Mete BUHARA-Kırşehir Valisi: Takdim.
Prof. Dr. Mustafa Kasım KARAHOCAGİL-Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Rektörü: Takdim.
Prof. Dr. Ayfer ŞAHİN-Ahi Evran Ünv. Eğit. Fak. Öğretim Üyesi: Önsöz.
Bahamettin ÖZTÜRK – Kırşehir Esnaf ve Sanatkârlar Odası Birliği Başkanı: Sunuş
İbrahim DÜĞER: Sunuş
AHİLİĞE DAİR YAZILAR:
Prof. Dr.İlhan ŞAHİN-İstanbul 29 Mayıs Ünv.: “Ahilik Kurumu”
Gökhan MARAŞ-Eski Kültür Bakanı: “Ahilik ve Yeni Medeniyet Anlayışı”
Prof. Dr. Ayfer ŞAHİN-Ahi Evran Ünv. Eğit. Fak.: “Bir Eğitim Sistemi Olarak Ahilik”
Dr. Öğr. Üyesi. Mahmut ULU-Aksaray Ünv. İsalamiİlimlerFak.: “Tasavvufi Yanı Bulunan İktisadi Bir Teşekkül:AHİLİK
”Baki Yaşa ALTINOKU-Araştırmacı yazar: “Ahi Evran Veli ve Yabanlu Pazarı”
ANTOLOJİDE ŞİİRLERİ YER ALAN ŞÂİRLER:
Abdulkadir Uslu, Ahmet Yıldırım, Ali Altınlı, Ayşe Paslanmaz(Peri Kızı), Bekir Coşkun( Âşıkoğlu), Bekir Akbulut, Ekram Gül( Kul Garip), Fatma Özger Bilgiç, Gaffar Güllü, Gülden(Güldane) Taş, Harika Ufuk, Hasan Cansu, Hikmet Elitaş, Hüseyin Kılbaş, Hüseyin Ünlü, İsa Kahraman, Leyla Yıldırım, Mehmet Osmanoğlu, Mine Bahçeci, Muhsin Durucan, Mustafa Berçin, Mustafa Ferit Yıldız, Mustafa Topal, Nermin Akkan, Nilüfer Zontul Aktaş, Orhan Oyanık(İlimdar), Rifat Çakır, Semra Meral, Songül Dündar, Songül Yurdagül, Şerif Kutludağ, Şerife Gündoğdu, Şeyhmus Çiçek, Talat Ülker, TaipKazgı)GâvurdağlıTâlibi), Vahdettin Işıldak, Vedat Fidanboy, Yunus Kara, Yusuf Özcan…
Yazımı noktalarken her ilimizde İbrahim Düğer öncülüğünü yapacak girişimci şâirler olması dileğiyle antoloji için emeği geçen her bir şahsiyeti kutluyorum. Tebrikler ve sonsuz teşekkürlerimle…
Antolojide yer alan şiirim:
AHİ EVRAN PİRİMİZ
Azerbaycan Hoy şehrinden, ilim irfan fen ile
Kırşehir’de elimizdir, Ahi Evran Pîirimiz
Tezgahlardan, atölyeden, tere batmış yen ile
Yediveren gülümüzdür, Ahi Evran Pîrimiz…
***
El emeği, göz nurudur, bu dünyada kârımız
Helâlinden yediğimiz içtiğimiz varımız
Halden bilen, elden tutan, Hak katında yârimiz
Tutunacak dalımızdır, Ahi Evran Pîrımız…
***
Çalış dedi, kazan dedi, hile yapma işinde!
Yanlışların durmaz gelir, ahirete peşinde!
Sakın olma pazarlıkta, üç beş ile şeşinde;
Ahilikte yolumuzdur, Ahi Evran Pîrımiz…
***
Elin ile belinedir, ahiliğin ilkesi
Diline der üçüncüsü, her bir çağın bilgesi
Genç nesile sermayedir, ak sakallar gölgesi
Gönüllerde telimizdir, Ahi Evran Pîrimiz…
***
Hep çalıştı bolluk ile bereketi getirdi
Sofra açtı, garipleri, doyuncaya yedirdi
Kara taşa güller dikti, Gülşehir’de bitirdi
Kusurlara şalımızdır, Ahi Evran Pîrimiz…
***
İlhamını fütüvvetle Yesevî’den alınca
Kırşehir’le, Kayseri ve Denizli’ye varınca
Aşûreyi kazanlarda dua ile karınca
Ağzımızda balımızdır, Ahi Evran Pîrimiz…
***
Hak erenler, Yunus Emre, Hacı Bektaş, çağdaşı
Türkçe duyan, Türkçe yazan, ahilerin sırdaşı
Edebalı Ahi Şeyhi, ahilerin haldaşı
Nakış nakış halımızdır, Ahi Evran Pîrimiz…
***
Yüz yıllardan yüz yıllara, geleceğin ışığı
Yamak, çırak, kalfa, usta , üstadlarınmaşuğu
Üretimle kalitede, insanlığın âşığı
Çekiç tutan kolumuzdur, Ahi Evran Pîrimiz…
***
Meydanlarda keşkekler de kazanlarda pişince
Cümle âlem bu davetle, Hak yoluna gelince
Sevgiler de rahmet olur, yağar ipince
Gönüllerde gölümüzdür, Ahi Evran Pirimiz…
***
Gutmuloğlu, ahiliği anlatmaya söz yetmez
Bin yıl geçse, insan için, değerini kaybetmez
İzimleri toplasanız, ahiliğin, tek bir zerresi etmez
İnsanlığa dilimizdir, Ahi Evran Pîrimiz…