7 Eylül deyince aklıma neler gelir neler!
7 Eylül deyince aklıma, 7 Eylül 1922’de güzel Aydın’ımızın Yunan işgalinden/çizmesinden kurtuluşu aklıma gelir:
Güzel Aydın’ımızın 100 yıl önce yaşadığı şan ve şeref günü aklıma gelir…
7 Eylül deyince aklıma; “26 Ağustos 1922 Büyük Taarruz” aklıma gelir… 30 Ağustos 1922 Başkomutanlık Meydan Muharebesi aklıma gelir.
İstiklâl Harbi ve Millî Mücadelemizin önderi başkomutanımız Mustafa Kemal ATATÜRK’ün “Ordular!.. İlk hedefiniz Akdeniz’dir!.. İleri!..” komutu aklıma gelir…
Türkler bu siperleri altı ayda geçemezler diyen Yunan komutanlarının sözünü altı saatte yerle bir ederek Afyon Ovasından, bir yanda Gediz Irmağı, bir yanda da Büyükmenderes ırmağı boyunca İzmir’e doğru bir sel olup akıp giden süvarisiyle, piyadesiyle Türk Ordusunun kahraman Mehmetçikleri aklıma gelir.
9 Eylül 1922 günü İzmir’in Konak Meydanındaki Hükümet Konağı balkonundaki Yunan bayrağını gönderden indirip yerine şanlı ay yıldızlı al bayrağımızı çeken Mehmetçiklerimiz aklıma gelir…
7 Eylül deyince aklıma; 1919’da Aydın Yunan ordularınca işgal edildiğinde İshak Rifat adında bir vatandaş tarafından yazıldığı; kayıtlı olan 1933’te yayınlanan “Ne Mulu Bana ki Türk Yaratıldım” kitabında yer alan şu şiir aklıma gelir:
GÜZEL AYDIN
Aydın Türk’ün ana yurdu.
Vermez onu Altın ordu
Düşman İzmir’e girerken,
Bütün millet ağlıyordu.
Aydın Aydın güzel Aydın
Ah bir kere kurtulaydın.
Doğma güneş yasımız var,
Git haber ver diyar diyar
Türk’ün kolları bağlandı
İzmir’i ondan aldılar.
Aydın Aydın güzel Aydın
Ah bir kere kurtulaydın.
Yaşadıkça Türk evladı
Değişir mi Aydın adı.
Âlem cenun mu getirdi?
Yoksa tarih mi bunadı?
Aydın Aydın güzel Aydın
Keşke yanıp yıkılaydın.
Karalar mı giydin bir yaz?
Yeşil duvaklı bağların
Her kuşa mesken olmaz
Kartal uçan dağların.
Aydın Aydın güzel Aydın
Korkma benden ayrılmadın
Bekle geleceğim Aydın.
7 Eylül deyince aklıma, bu şiirin son üçlüğündeki “Bekle geleceğim
Aydın!” diyen yiğitçe verilen sözün yerine getirildiği gün aklıma gelir…
7 Eylül deyince aklıma, İstanbul Hükümetinin işgal ordularına karşı çıkılmaması buyruğuna ve şeyhülislamın bu konudaki fetvasına rağmen işgalci Yunan orduları 15 Mayıs 1919’da İzmir’i işgale başladıklarında aynı gün Denizli’de yapılan işgali protesto mitingiyle “Size müftünüz olarak fetva veriyorum: Düşmana karşı durmak farz-ı ayn dır… Düşmana karşı elinizdeki silahla karşı durunuz, silahınız yoksa kazmanız küreğinizle karşı durunuz o da yoksa yerden üç taş alıp düşmana atınız!..” diye haykıran Denizli Müftüsü Ahmet Hulûsi Efendi aklıma gelir.
7 Eylül deyince aklıma; işgalci Yunan orduları Aydına doğru ilerlerken, sanki müftü efendinin fetvası kendilerine verilmişçesine kendiliklerinden işgalci Yunan ordularına karşı duran, savaşan Aydın efeleri ve zeybekleri aklıma gelir. Kimler midir bunlar:
Aydın’ın işgalinden on gün sonra 5/6 Haziran 1919’da Çine Askerli Şubesinde kurulan Kuvayi Milliye teşkilatının ilklideri de Yörük Ali Efe olur. Devamında Kıllıoğlu Hüseyin, Sancaktarın Ali, Mesutlarlı Mestan, Kozalaklı Mehmet, Danişmentli İsmail, Demirci Mehmet ve Dokuzun Hasan Hüseyin Efe, Tekeli İsmail Efe, Tekeli İbrahim Efe, Keçeci Ali Efe, Gökçen Efe, Germencikli Sarı Efe, Sancaktar’ın Sarı Efe, Sökeli Cafer Efe, İzmirli İsmail Efe, Gurbetin Ali Efe, Parmaksızın Hasan Efe, Çete Ayşe, Çiftlikli Kübra, Emir Ayşe Efe vb. efeler
Bu onuda geniş bilgi sahibi olmak isteyen okurlarımız için kendisi de bir Aydınlı olan PAÜ- Pamukkale Ünv. Fen Edebiyat Faküktesi Tarih Bölümü öğretim üyelerinden sayın Prof. Dr. Ercan HAYTOĞLU’nun. PAÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılapları Araştırma ve Uygulama Merkezince yayınlanan BELGİ dergisi Sayı 1’de (Kış 2011/1) yayınlanan “AYDIN KUVA-YI MİLLİYESİ EFE VE ZEYBEKLER” başlıklı makalesini tavsiye edeceğim.
Bugün 7 Eylül 2022’de www.aydın24haber ‘de 7 Eylül konulu yazımı yayınlarken 53 yl önce bugün; Aydın Vakıf Talebe Yurdunu kazanarak geldiğim ve Aydın Lisesi1. Sınıf öğrencisi olarak tanık olduğum 7 Eylül 1969 Aydın’ın Kurtuluş Günü Töreninin heyecanı aklıma gelir.
Güzel ülkemizin cennet köşelerinden güzel Aydın’ımızın kurtuluş günüyle ilgili duygularımı yazmayı nasip ettiği için de Allah’a şükür borcum aklıma gelir.
Bu günleri bizlere yaşatan başta Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK olmak üzere, İstiklâl Harbimizin bütün kahramanlarına; efelerimize, zeybeklerimize; kadınıyla erkeğiyle, genciyle ihtiyarıyla, isimli isimsiz bütün kahramanlarımıza ebediyen minnet, şükran ve dua borcumuz vardır… Mekanları cennet ruhları şâd olsun…
GÜL / AYDIN!.. GÜL!.. SEVGİLERİMLE…