İngilizcede Kaç Zaman Vardır? Türkçe ile İngilizce Zaman Algısı Farkları
İngilizcede zaman dendiği zaman aklımıza gelmesi gereken kavram “tense” olmaktadır.
Türkçede fiil zaman çekimleri olarak bildiğimiz tense’ler, İngilizcede pek çok kişinin korkulu rüyası olabilmektedir. Bu durumun sebebi ise, İngilizcedeki zaman kavramı ile Türkçedeki zaman kavramının çok uyuşmamasıdır.
Bu durumun en belirgin örneğini de Present Perfect Tense üzerinde görmekteyiz. Zira İngilizce öğrenenler, Present Perfect Tense’in geçmişte başlayıp etkisini günümüzde de sürdüren eylemler için kullanıldığı gerçeğini kavramakta zorlanmaktalar.
Çünkü biz Türkçede bu durumlar için bir fiil çekimine sahip değiliz. Geçmişteki olaylar için geçmiş zaman, geçmişte yaşanmış, devam eden ve şahit olunan olaylar için di’li geçmiş zaman, geçmişte yaşanmış, devam eden ve şahit olunmamış olaylar için mış’lı geçmiş zaman, şu anda yaşanan olaylar için şimdiki zaman kullanırız.
İngilizce zamanlar daha farklı kavramlarla ifade edilmektedir ve aşağıda listelenmiştir:
İngilizce öğrenenlerin bilmesi gereken 12 ana fiil zamanı vardır.
Simple Tenses
- Simple present
- Simple past
- Simple future
Progressive (Continuous) Tense
- Past progressive
- Present progressive
- Future progressive
Perfect Tense
- Present perfect
- Past perfect
- Future perfect
Perfect Progressive Tenses
- Past perfect progressive
- Future perfect progressive
İngilizce Zaman Türleri Nelerdir?
Zaman türlerine kısaca yukarda değindik ve İngilizcede zamanlar kavramının, Türkçeden biraz daha farklı olduğunu belirttik.
Peki, bu farklılık tam olarak nerede ortaya çıkıyor?
Simple Tenses
Sık kullanılan zamanlardan biri olan geniş zaman, aynı zamanda İngilizce öğrenmeye başlayanların ilk öğrendiği zamandır. Simple tense’ler genelde tek bir eylemi belirtirler.
Simple tense dediğimizde ise akla sadece geniş zaman gelmesi beklenmez. Her tense’in simple formu vardır. Aşağıda da bu yapıları listeledik:
Simple present: I drive home every day.
Simple past: I drove home yesterday.
Simple future: I will drive home later.
Progressive (Continuous) Tense
Tense’lerin basit kullanımlarından sonra karşımıza progressive yani devamlılık ya da süreklilik bildiren tense’ler çıkıyor. Bunlar da tamamlanmamış ve hâlihazırda yapılmakta olan eylemlerden bahsederken kullanılır ve bir diğer adı “continuous tenses” şeklindedir.
Past progressive: I was driving when you called.
Present progressive: I am driving now.
Future progressive: I will be driving when you call.
İngilizcede Zamanlar için ayrıca, Wikipediayı takip edebilirsiniz. https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ngilizcede_zamanlar
Perfect Tense
İngilizcede en karıştırılan tense’ler ise perfect tense’lerdir. Aslında sık tekrarla kolayca anlaşılabilirler ve geçmişte başlayıp hala etkisini sürdüren durumlar ya da bir olayın bir başka olaydan önce gerçekleştiği durumlar için kullanılabilirler.
Perfect tense’leri cümle içinde bulmak için bazı ipuçları da vardır. Never, yet, since, already gibi zarflar bu ipuçlarına örnek olarak gösterilebilir.
Present perfect: I have driven that road.
Past perfect: I had already driven that road in the past.
Future perfect: I will have driven 200 miles by tomorrow.
Perfect Progressive Tenses
Son olarak, perfect progressive tense’ler vardır ki bunlar da bir şeyin süresini, bir olayın ne kadar süredir devam ettiğini belirtirler.
Present perfect progressive: I have been driving since this morning.
Past perfect progressive: I had been driving for three hours before I stopped to get gas.
Future perfect progressive: I will have been driving for five hours by the time I arrive.
Yukarıdaki açıklamalarda görüldüğü üzere İngilizcede zamanlar oldukça fazla şekilde çeşitlenmiştir. Bu çeşitlilik farklı alanlarda kullanımlarla kendini gösterir.
İngilizcedeki Şimdiki Zaman ve Türkçeye Göre Gramer Farkı
Sırayla zamanların bir kısmının zihnimizde canlandırdığı duruma bakalım ve Türkçe ile farkını inceleyelim.
İlk zamanımız şimdiki zaman yani İngilizcesiyle “present continuous tense.”
Kavram olarak Türkçe ile aynı şeyi ifade ettiğini söyleyebiliriz. Her iki dilde de şimdiki zaman, şu an devam eden, hali hazırda yapmakta olduğumuz eylemlerdir.
İngilizce cümlelerde şimdiki zaman için ipucu olabilecek kelimeler; now, at the moment, right now gibi şu anı ifade eden kelimelerdir.
Gramer olarak ise Türkçenin sondan eklemeli bir dil olduğu gerçeği, cümlenin yapısını değiştirmektedir. Türkçede şimdiki zaman eki, fiilin sonuna gelen -yor iken, İngilizcede şimdiki zaman kalıbı “Subject – to be (am, is, are) – verb + ing “şeklindedir.
Örnek cümleler
Türkçe: Ben şu anda televizyon izliyorum.
İngilizce: I am watching television right now.
İngilizcede Gelecek Zaman ve Türkçeye Göre Gramer Farkı
Şimdiki zamanda olduğu gibi, gelecek zamanda da Türkçe ile İngilizce dillerinde hem gramer hem de ufak da olsa algı farkları bulunmaktadır.
Algı farkı çok dikkat çeken bir boyutta olmadığı için öğrenmede zorluğa yol açmaz. Örneğin her iki dilde de gelecek zaman, gelecekte olacak olan bir durumdan bahsetmek için kullanılır. Fakat İngilizcede, kesin gelecek ve muhtemel gelecek şeklinde bir ayrım bulunmaktadır.
İngilizcede kesin gelecekten kasıt, bir eylemin gelecekte kesin olarak gerçekleşeceğidir. Örneğin havadaki bulutları kanıt gösterip yağmur yağacağının söylenmesi ya da alınmış uçak bileti ya da yapılmış bir seyahat planı üzerine bir başka ülkeye gidileceğinin söylenmesi gibi. Böyle durumlarda cümle yapısı “subject – be going to” şeklindedir.
Bir diğer gelecek zaman algısı ise kesin olmayan gelecektir ve burada da plansız olunduğu halde gelecekte yapılması muhtemel eylemlerden bahsedilir. Hatta birçok ders kitabında falcı örnekleri verilir ki burada kullanılan yapının gelecekte kesin olmayan durumları ifade ettiği gerçeği öğretilebilsin. Böyle durumlarda cümle yapısı; “subject – will” şeklindedir.
Türkçede ise gelecek zaman eki bir tanedir ve ister kesin olsun ister muhtemel, her iki durumda da -acak, -ecek şeklinde kullanılır.
Örnek cümle:
Türkçe: Ben haftaya Ankara’ya gideceğim; bu da uçak biletim.
Ben muhtemelen Julia’nın partisine gitmeyeceğim.
İngilizce: I am going to go to Ankara next week and this is my plane ticket.
I will probably not go to Julia’s party.
İngilizcede Geçmiş Zaman ve Türkçeye Göre Gramer Farkı
Geçmiş zaman kavramı özellikle algı olarak Türkçe dilinden oldukça farklı İngilizcede ve bunun sebebi de birçok farklı geçmiş zaman formunun İngilizcede bulunmasıdır.
İlk olarak Türkçede de iki farklı geçmiş zaman algısı mevcuttur ve bunlardan biri -di’li geçmiş zaman, diğeri ise -mış’lı geçmiş zamandır.
Burada -di’li geçmiş zaman gerçekleşmesine tanık olduğumuz ve gördüğümüz geçmişteki olaylardan bahsederken kullanılırken, -mış’lı geçmiş zaman gerçekleşmesine tanık olmadığımız ama birinden duyduğumuz geçmişteki olaylardan bahsederken kullanılır.
Bunların dışında bir de şimdiki zamanın hikâyesi ve şimdiki zamanın rivayeti söz konusudur. Bu iki durumdan şimdiki zamanın hikâyesinin gramer eki -yordu şeklinde iken, şimdiki zamanın rivayeti -yormuş şeklindedir.
İngilizcede ise bu durum çok farklı işlemektedir. İngilizce geçmiş zamanları incelediğimizde. Simple past söz konusuyken düzenli – düzensiz (regular-irregular) ayrımı göze çarpmaktadır. İngilizcede fiiller geçmiş zamana evrilirken, düzenli fiiller sonuna -ed takısı alır fakat düzensiz fiiller tamamen değişir.
Bunun yanında geçmiş zamandan bahsederken İngilizcede geçmişte olmuş ve tamamlanmış durumlar bir de geçmişte başlamış ve hala devam eden durumlar ayrımı söz konusudur.
İlk durumda yani geçmişte başlamış ve tamamlanmış olaylarda, “subject – verb2 (past participle)” kullanılırken, ikinci durumda yani geçmişte başlamış ve günümüzde de etkisini veya kendisini devam ettiren olaylarda ise “subject – have/has – verb3 (past participle)” kullanılır.
Örnek cümleler:
Türkçe:
Ali dün okula gitti.
Ali dün okula gitmiş.
Ali dün okula gidiyordu.
Ali dün okula gidiyormuş.
İngilizce:
I have worked for 2 hours today.
I have been working for 2 hours.
I worked 2 hours yesterday.
I saw (see) 2 people on the Street.
İngilizcedeki ve Türkçedeki Zaman Anlayışı Farkı Nedir?
Genel olarak Türkçe ve İngilizce arasındaki zaman kavramları farklarından bahsettik. Bu durumun sebebi elbette her iki dilin farklı dil ailelerine mensup olması ve sadece dil aileleri açısından değil, kültür ve ortak tarih anlamında da farklılıklar taşımasıdır.
İngilizcede geçmişten bahsetmek için çok farklı kalıplar bilmek gerekirken, Türkçede bu kalıplar bambaşkadır örneğin. Fakat bu durum tamamen zihnimizin algıladığı durumla alakalıdır. Türkçede present perfect tense öğrenirken yaşanan zorluk tam da bu bahsettiğimiz konu ile alakalıdır. Zira present perfect tense Türkçede olmayan bir zamandır ve bu zamanı kullanırken de zihnimizde herhangi bir kavram oluşmaz. Çünkü Türkçe bir olayın sadece geçmişte oluşuna tanık olup olmadığınızla ilgilenir; o olayın geçmişte başlayıp bitişi ile ya da geçmişte başlayıp etkilerini bugün de sürdürüşüyle ilgilenmez.
Bu örnekte olduğu gibi unutmamak gerekir ki, sadece İngilizce ve Türkçede değil, hemen hemen her dilde zaman kavramı algısı değişmekte ve buna bağlı olarak gramer yapıları da değişiklik göstermektedir.
İngilizcede Zamanlar veya İsimler, Fiiller ve Edatlar gibi konuları öğrenmek için GetWordly, EnglishNinjas, Cambly, Fluentu gibi otoriter kaynaklardan faydalanmanızı tavsiye etmekteyiz. Aşağıda, örnek olarak Fluentu adresini bulabilirsiniz.
https://www.fluentu.com/
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.