Çayın karbon ayak izi çıktı

Çayın karbon ayak izi çıktı

İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Görkem Üçtuğ ve ekibi, Türkiye'de ilk kez gerçekleştirdikleri bir araştırma ile çayın karbon ayak izini hesapladı. Araştırma sonucunda çayın, üretim, tedarik ve paketleme gibi tüm süreçleri göz önünde bulundurulduğunda, kahveye göre yaklaşık 30 kat, gazlı içeceklere göre ise 12 kat daha çevreci olduğu ortaya çıktı.

Çayın çevresel etkilerini inceledikleri çalışmayı TÜBİTAK desteğiyle gerçekleştiren Prof. Dr. Üçtuğ, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Dokuz Eylül Üniversitesi ve Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden akademisyenlerle birlikte projeyi yürüttü. Araştırma, çayın tüm yaşam döngüsünü kapsayarak, tarladaki üretimden, fabrikadaki paketlemeye, ürünün tüketiciye ulaşmasına, demlenmesine ve son olarak çay posasının bertarafına kadar her aşamada ölçümler yapıldı.

Prof. Dr. Üçtuğ, bu araştırmanın, daha önce kahve ve gazlı içecekler için yapılan karbon ayak izi çalışmalarının aksine, çayla ilgili Türkiye'de yapılan ilk bilimsel çalışma olduğunu belirtti. Çayın çevresel etkisinin kahve ve gazlı içecekler karşısında ne kadar düşük olduğunu vurgulayan Üçtuğ, örnek vererek şunları söyledi: "330 ml'lik bir kutu gazlı içecek, karbon ayak izi açısından yaklaşık 0.17 kg karbondioksit eş değerine sahipken, çayda bu rakam yalnızca 0.014 seviyesinde. Kahve ise 0.40 kg CO2'e denk geliyor. Arada 12 kat fark var ve çayın çevresel etkisi, kahveye göre 30 kat daha düşük."

Araştırmada ayrıca, çayın demlenme yöntemlerinin çevresel etkiler üzerinde önemli bir rol oynadığına dikkat çekildi. Elektrikli aletlerle yapılan çay demlemenin, gazlı ocakta yapılan demlemeye kıyasla daha çevreci olduğunu belirten Prof. Dr. Üçtuğ, "Elektrikli aletler kullanarak çay demlemek çok daha düşük karbon salınımına yol açıyor. Ayrıca, çay posasını kompost yaparak veya gübre olarak kullanmak, çayın çevresel etkisini daha da azaltabilir" dedi.

Prof. Dr. Üçtuğ, çayın çevreci yönünü daha da artırmak için basit ama etkili yöntemlere dikkat edilmesi gerektiğini belirtti: "Çayın posası değerli bir madde ve biz genellikle bunu atıyoruz. Oysa kompost yapabiliriz, sebze ve meyve üretiminde kullanabiliriz. Bu tür küçük ama etkili değişiklikler, çayın karbon ayak izini daha da düşürebilir."

Bu bilimsel çalışma, çayın çevresel etkilerini daha iyi anlamamıza yardımcı olurken, çay tüketicilerine de çevre dostu alışkanlıklar geliştirmeleri konusunda önemli ipuçları sunuyor.

HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.