Ali AKSÜT
Adnan Menderes’i anmak
Hemşerimiz rahmetli Başbakan Adnan Menderes, Cumhuriyet dönemi Türk siyasi hayatı ve demokrasi tarihimizin çok önemli kilometre taşlarındandır.
Bir döneme ve tarihe damgasını vurmuştur Menderes… Bu demokrasi şehidi millet adamı Menderes’in her sene 17 Eylül günü ölüm yıl dönümü anma törenleri yapılır. İstanbul’daki kabri başında devlet protokolü katılır; siyasiler ve sevenleri kabrinin başında Kur’an tilaveti okur, dua ederler.
14 Mayıs 1950 DP’nin (Demokrat Parti) iktidara geliş yılıdır. Her 14 Mayıs’ta belli belirsiz anma programlar yapılır. Bu çerçevede gene üç beş gönüllü genç platform adı altında konferans vb. bir şeyler yapma gayreti içinde olduklarını gözlemliyoruz. Ancak bu toplantılar içinde halkın olmadığı, heyecansız, şevksiz, basit düzenlemeler olduğu için samimiyetsiz bir görüntü veriyor. Halk inanmadığı bu tür davetlere katılmaktan hep geri duruyor.
“Memleketi olan Aydın’da rahmetli Menderes yeterince biliniyor, tanınıyor ve hakkıyla anılıyor mu?” diye kendime soruyorum. Görülen odur ki bu konuda yapılan çalışma ve faaliyetlerin Aydın ve Aydınlıya yakışmayacak derecede yetersiz olduğunu düşünüyorum.
Adnan Menderes’in hatıralarını yaşatmak, onu anmak için yapılanlar anma mı? Anamama mı? Çok düşündürücü ve üzücü durum… Menderes anlaşılmadan anılmak isteniyor. Halk iradesinin sembolü, demokrasi mücadelesinin mücahidi ve şehidi için yapılan anma törenleri neden sönük geçiyor?
Menderes kimle mücadele etti? Ve niçin asıldı? O kimleri rahatsız etti? Kimler için tehdit unsuruydu? O demokrasi kahramanı, halk adamı neden idam edildi? O neyin bedelini ödedi? Bu gün Ortadoğu ve İslam coğrafyasını karıştıran emperyalist güçler ve onun yerel tetikçileri 1960’lı yıllarda ki dünya konjoktörüne etkisi oldu mu? Yokluk açlık geçim sıkıntısı çeken halk için Menderes'in yaptığı ekonomik kalkınma hamlelerini biliyor muyuz? Halkın din vicdan ibadet hürriyeti ve ihtiyaçları için yaptıkları… Ezanın aslına döndürülmesi, Kur’an kurslarının yeniden açılması, imam hatip okullarının açılması vb. hizmetler. “Yeter söz milletindir” veciz sloganıyla halkın özgür iradesinin gerçekleştiği seçimler demokrasi rüzgârlarının esmesi…
En çok şuna hayıflanıyorum: Aydın ilinin dışında yaşayan vatandaşlarımız Menderes’i bizden daha çok seviyor ve bizden daha çok vefalılar. Bu sevgi ve vefasını yeni doğan pek çok çocuklarının isimlerini ya “Adnan”, ya “Menderes” ya da çift isim “Adnan Menderes” ve memleketi olan “Aydın” ismini vererek gösteriyorlar.
Yine pek çok şehrimizde “Adnan Menderes Bulvarı”, “Adnan Menderes Havaalanı”, …caddesi, mahallesi, kahvesi, işyeri, okul vb. tesis adlarında hep “Menderes” adını görmekteyiz. Böylece milletin hafızalarında bir türlü çıkmayan bu tarihi şahsiyetin Menderes sevgisi kalplerde hala yaşamaktadır.
Gelelim şimdi Aydın’a…Aydınlı hemşerilerimizin Adnan Menderes sevgisi ve vefasına…. Resmi bir kurumun memur alım için yaptığı bir sınavda “Adnan Menderes kimdir? Ne biliyorsun anlat ve açıkla” şeklindeki bir soruya verilen cevap ne hazindir ki “Aydın’da bir bulvarın adı” şeklinde olmuş.
Bir başka garabet, değerler çatışması mı, değerler karışması mı bilmiyorum. Merkez sağın kalesi olan Aydın’da CHP’nin yüzde 41, rahmetli Adnan Menderes’in köyü Çakırbeyli’de yüzde 70 oy alması sosyolojik, psikolojik, siyasi, ekonomik, kültürel sebep ve sonuçlarını araştırmadan, analiz etmeden ucuz bedava Menderes ticareti yapmak ve Menderesçilik yapmak bu şekilde Menderes’ i anmak ne kadar inandırıcı ve samimidir sorgulanmalıdır.
Yıllar önce zamanın Aydın Belediye Başkanı Hüseyin Aksu’nun Aydın otobanının girişimde yaptırdığı Adnan Menderes Müzesi şimdilerde viraneye dönmüş. Menderes'in hatıralarının yaşatılması için yapılan günümüzde içler acısı duruma düşen Adnan Menderes Müzesi’ni gören var mı? Bir çözüm üreten bir proje geliştiren var mı? Hep düşünüyorum. Sınava giren bir kişinin “bulvar adı” cevabını verdiği gibi, onun adını taşıma şerefine sahip Adnan Menderes Üniversitesi ne yapar? Bu konuyla ilgili bir projesi var mı? Rahmetlinin adına bir enstitü, bir kürsü var mı?
Çok sağ olsun Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu Menderes için lokma hayrı yapmayı hiç ihmal etmiyor. Uyanık Başkan işi lokma hayrıyla kurtardığını sanıyor.
Aydın Valisi Yavuz Selim Köşger, Aydın’ın tanıtımına katkı bağlamında şehrin markası olacak Adnan Menderes Müzesi, yerel ürünler satış ve tanıtım yeri vb. bir projeden bahsetti. Çok sevindim ve heyecan duydum.
Ispartalılar, 9’uncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in doğduğu köyde kurulan “Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesi” ile hemşerilerine sahip çıkarken, Demokrasi Şehidi Menderes’i siyasi malzeme yapanlar, onun aziz hatırası için ne yaptı acaba?
Sevgili dostlar “Aydın’ da dert çok, kısa kes Aydın havası olsun” diyeceğim. Aydın ve Aydın’ı yönetenlerin duyarsızlığı ve vefasızlığı yüreğimizi kanatırken dışarıdan şöhret isimleri konferans verdirmek gibi, sanki yapmış olmak gibi popülist ve medyatik davranışlarla Menderes’e rağmen Menderesçilik yapılmasına o güzel insan hak etmiyor.
Mesele ufuk, vizyon, program, proje meselesi. Değerli büyüğümüz sevdalısı olduğu bu güzel millet uğruna verdiği demokrasi mücadelesiyle tarihin altın sayfalarında ve bu güzel milletin gönül saraylarında yaşıyor. Ama biz Aydınlılar onun hatırlarını ve hizmetlerini tanıtmak, bütün Türkiye’ ye duyurmak konusunda birikimlerimiz ve çalışmalarımızla bir proje ortaya koymalıyız. O zaman biraz vicdanımızı rahatlatıp, bir şeyler yaptığımız inancıyla bütün Türkiye’de ve milletimizin gönlünde bu vesileyle Aydın ilimiz hem daha çok tanıtılacak ve hak ettiğimiz yeri de bulacaktır.
Herkes bize “Efeler de vefa varmış” diyecek ve bizden saygıyla, övgüyle bahsedecektir. Adnan Menderes’le şereflenmiş onu bağrına basmış Aydın, demokrasi ve cumhuriyet değerleriyle bütünleşerek bir bayrak gibi göklerde dalgalanacak ve özgürce yaşayacaktır. Ruhu şad olsun. Kalın sağlıcakla.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.