Aydın Çine İlçesine bağlı Eski Çine Mahallesi’nde bulunan ve 1308 yılında inşa edilen Ahmet Gazi Cami’nin 709 yıllık sanat harikası ahşap minberi görenleri şaşırtıyor. Tam 709 yıldır imamların hutbe okuduğu minberdeki pek çok sır asırlardır çözülemiyor.

Aydın ilinin bilinen en eski camisi ve ahşap olmasına rağmen 709 yıldır ayakta kalan tek minberde bu güne kadar bayram namazlarındaki ve tadilat gördüğü zamanlardaki cuma hutbeleri hariç yaklaşık 36 bin 800 hutbe okundu. Manevi havasının yanı sıra tarihi özelliği ile dünyanın pek çok ülkesindeki yayınlara da konu olan Ahmet Gazi Camii dönemin en geniş kubbeli camisi özelliğini de taşıyor.

Tarihi kayıtlara göre; Cami Menteşoğlu Orhan Bey döneminde, oğlu Hızır Bey tarafından yaptırılmış. Ancak XIV. yy’ın ikinci yarısında Cami Menteşoğlu İbrahim Bey’in oğlu 1366’da Menteşe Beyi olup 1390’da vefat eden Ahmet Gazi Bey tarafından iyileştirilerek tekrar canlandırılmış.

Döneminin en geniş kubbeli camisi özelliğini de taşıyan Ahmet Gazi Camii aynı zamanda Aydın vilayetinin bilinen en eski camisidir. Batı Anadolu’daki ilk Türk Ulu Eserlerinden olup tam kare teşkil eden sahası 400 metrekare ve duvarları 1,70 metre kalınlığındadır. Cami hemen her yönü ile tipik beylik dönemi mimarisi özelliklerini taşımaktadır. Duvarları kesme taşlar üzerine moloz taşlardan inşa edilmiştir.

Birincisi XIV. yy’ın ikinci yarısında Ahmet Gazi Bey tarafından olmak üzere çok sayıda onarım gören Ahmet Gazi Camii, dönemine göre 17 metre gibi oldukça geniş çaplı bir kubbe yapısı vardır. Kubbesi kasnak üzerinde üst üste iki kademeli ve on iki kenarlıdır. Bu kubbesi ile Beylikler Dönemi’nden Osmanlı Dönemi mimariye geçiş özelliği yansıtmaktadır.

“Ahşap Oyma Minberi 709 Yıldır Ayakta”

Cami’nin ahşap oyma minberi ajurlu oymalar halinde işlenmiş kündekari geçmeler halinde yerleştirilmiştir. Kenarlara stilize bitki motifleri, korkuluklara ayetler oyulmuş olan minberde kullanılan desenlerde çok çeşitli geometrik şekiller yer alıyor. Bu güne kadar tadilat dönemleri çıkarılırsa yaklaşık 36 bin 800 defa hutbe okunan minber ahşap olmasına rağmen halen ayakta ve hizmetine devam ediyor.

Ahmet Gazi Bey Kimdir?

Ahmet Gazi Bey Menteşe Ulu Bey’İbrahim Bey’in oğludur. Milas’ta doğup Fethiye ve Marmaris Valiliği yapmıştır. Miladi 1366’da Menteşe Beyliği’nin tek hakimi ve Sultanissavahil (Salihlerin Sultanı) unvanını kazandı. Kaynaklarda mert, adil, kahraman ve ilme düşkünlüğünden bahsedilen Ahmet Gazi Bey 1390’da vefat etti. Eski adı ile Beçin şimdiki adı ile Milas’ta meftundur.